Özet:
Ultrasonik muayene yöntemi bir tahribatsız muayene yöntemi olup, test edilen malzemeleri tahrip etmeden 20 kHz frekansın üzerindeki dalgalar kullanılarak uygulanan bir muayene yöntemidir. Seramik malzeme muayenesinde 20-250 kHz frekanslı ultrasonik dalgalar kullanılır Yöntemin ana prensibi, malzeme içindeki hata ile onu çevreleyen ana malzemenin ana yüzeyinde akustik empedansın ani değişimine dayanmaktadır. Tahribatlı deneylerde numuneler kullanılamaz duruma gelirken, bunlara ek olarak test masrafları da meydana gelmektedir. Ultrasonik muayenede parçalar kırılmadığından bu tür masraflar en aza indirilmektedir. Bu çalışmada, numune üzerinde çatlak oluşturulup geçiş sürelerinin ölçülmesi ile ultrasonik hızı tayin edip çatlak derinliği, çatlak konumunun saptanması amaçlanmıştır. Ayrıca malzeme üzerinde farklı bölgelerde çift çatlak oluşturarak aralarındaki etkileşimde incelenmiştir. Deneysel çalışmalarda kullanılan ultrasonik test cihazının frekansı 150 kHz' dir. Deney numunesi alüminyum kalıba dökülmüştür. Deneylerde kullanılan dökülebilir refrakter beton, ticari adı Mortar 80 olan yüksek alüminalı çimentodur. Refrakter beton numune açık havada kurutulmaya bırakılmış ve 48 saat sonra işlem yapılmıştır. Deneylerde prob ve malzeme yüzeyine vazelin sürülerek malzemeler arası ultrasonik dalganın geçişi sağlanmıştır. Deneysel çalışmalarda, önce farklı ahşap numuneler üzerinde ölçümler yapılmıştır ve bu çalışmada bu verilerde verilmiştir. Ahşap numune üzerinde çalışma yapılmasının sebebi, büyük boyutlu refrakter beton numunelerinin dökümü ve kesme işleminin (çatlak oluşturulması) zor oluşundan dolayı tercih edilmiştir. Anahtar kelimeler: Ultrasonik hız, yüksek alüminalı çimento, çatlak, mortar 80, ahşap