Özet:
Uygulamada, yapıların yatay yüklere, özellikle depreme göre hesabında, dolgu duvarlarının katkısı ihmal edilir. Gerçekte ise dolgu duvarlarının yapının rijitliğine katkısı oldukça büyüktür. Hesapta ihmal edilmeleri, daha çok, (1) hesap güçlüğünden, (2) güvenilir bir hesap metodu bulunamamasından kaynaklanır. Bu çalışma ile, bu konuda, bugüne kadar yapılmış çalışmalar gözden geçirildikten sonra, dolgu duvarlı çerçevelerin hiç değilse birinci (temel) modlarında, dolgu duvarlarının eşdeğeri olarak hesap modeline eklenebilecek basınç diyagonellerinin kesitlerinin ne olabileceği, sonlu elemanlar yöntemiyle, analitik olarak hesaplanmaya çalışılmıştır. Bu amaçla, birinci bölümde, Türkçe'de ve yabancı dilde tespit edilebilen kaynaklar incelenmiş ve özetlenmiştir. İkinci bölümde, bu konuda, dolgu duvarlarının ve örgü harçlarının cinsini dikkate alan Türkçe'de yapılmış bir ayrıntılı araştırmanın (Yorulmaz, 1971) tespit ettiği ve önerdiği mekanik özellikler, yapılacak çalışmada esas olarak kullanılmak üzere, sistematik bir şekilde özetlenmiştir. Üçüncü bölümde, dolgu duvarlarının ikinci bölümde belirlenen mekanik özelliklerini dikkate alarak, çeşitli cins, kalınlık ve boyutta dolgu duvarlarının, çerçeve ile kuşatılmış ve kuşatılmamış halde eşdeğeri olarak alınabilecek basınç diyagonellerinin kesitleri, sonlu elemanlar yöntemi ile hesaplanmıştır. Hesaplarda, SAP90 programı kullanılmıştır (Wilson et al., version 5.10.). Hesaplar, malzemelerin lineer elastik sınırları içinde geçerlidir. Dördüncü bölümde ise elde edilen sonuçlar, çeşitli yönlerden irdelenmiş, kaynaklardaki sonuçlarla karşılaştırılmıştır.