Abstract:
Günümüzde zemin sıvılaşması ülkemizde meydana gelen son depremlerde de (Kocaeli ve Düzce) gözlemlendiği gibi önemli hasarlara neden olan doğal afetlerden biridir. Bundan dolayı olası bir deprem durumunda meydana gelebilecek can ve mal kayıplarının önlenebilmesi için bu tür zeminlerde iyileştirmeye gidilmelidir. Bu tez çalışmasında son yıllarda dünyada yaygın olarak kullanılan zemin ıslah yöntemlerinden jet grout tekniği kullanılarak zemin içinde oluşturulan jet grout kolonları sonlu elemanlar yöntemi ile modellenerek zeminin sıvılaşması üzerindeki azaltıcı etkisinin saptanması amaçlanmıştır. Sıvılaşma özelliği gösteren zemin ve bu zeminde oluşturulan jet grout kolonları sonlu elemanlar yöntemi ile iki boyutlu olarak modellenmiş ve model sismik bir harekete maruz bırakılmıştır. Bu sismik hareket oluşan kayma gerilmelerinin büyük bir kısmı ara zemin bloklarına göre daha rijit bir yapıya sahip olan jet grout kolonlarında toplanır. Bu yüzden zemin ıslahı sonucu elde edilen kayma gerilmelerinde iyileştirme öncesi duruma göre azalma gözlenir. Elde edilen maksimum kayma gerilmeleri birbirine oranlanarak jet grout aralığı, jet grout çapı ve jet grout dayanımına bağlı kayma gerilmesi azaltım katsayısı (R) elde edilmiştir. Elde edilen bu katsayı sayesinde jet grout kolonları ile zemin ıslahı sonrası ara zemin bloklarında oluşacak kayma gerilmeleri zemin ıslahı öncesi durumda oluşan kayma gerilmelerinin bir oram olarak hesaplanabilir.