Özet:
Bu araştırmada, konteyner limanlarının planlanması ve işletmesi dikkate alınarak, Mersin Limanı konteyner terminal işletmeciliği incelenerek bu terminalde yapılması gereken reformlar belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla Akdeniz'deki konteyner trafiği incelenmiş ve rakip limanlardaki gelişmeler irdelenmiştir. Dünyada limanlar birer rekabet arenasıdır ve bu arenaların, askeri alandan son yıllarda ekonomi alanında yerini alan strateji ve lojistik kavramlarıyla birlikte doğru pazarlanmaları, bulundukları ülke ekonomilerine ve bölgesel kalkınmaya önemli katkılar sağlamaktadırlar. Kısa, orta ve uzun vadeli master planlarla limanların rekabet düzeyleri arttırılmaya çalışılmakta, böylece en fazla malı elleçleyerek karlılıklarım yükseltmektedirler. İyi pazarlanan limanlar hizmet ettiği hinterlandındaki endüstrinin de gelişmesini sağlayacaktır. Dünyada limanlar, başka limanların hinterlantlarını besleyecek şekilde bunların yüklerini depolayarak ve/veya doğrudan daha küçük gemiler yardımıyla bu limanlara aktaran ve aynı zamanda kendi hinterlantlarını da besleyen "ana limanlar", kendi hinterlandı olmayan sadece aktarma hizmeti veren "aktarma limanları", sadece kendi hinterlandını besleyen başka limanların yükünü elleçlemeyen genellikle ana deniz yollarından da uzak olabilen "besleme limanları" ve genelde görevi kendi hinterlandım beslemek olan, ancak büyük konteyner gemilerinden de yük elleçleme kabiliyetine sahip "uğrak limanları" olmak üzere dört tiptir. Limanlar, bu liman kategorilerinden birinde yer alarak ekonomik verimlilikleri değişmektedir. Bu tezde, ilk iki bölümde konteyner terminallerinin planlama ve işletme türleri hakkında bilgi verilmiş, üçüncü, dördüncü ve beşinci bölümlerde liman pazarlama, lojistik ve stratejik planlama anlatılmış, daha sonraki altıncı bölümde ise Akdeniz limanlarındaki konteyner trafiği ve bu bölgedeki limanların durumları özetlenmiştir. Bu tezin amacı olarak Türkiye'de çok önemli bir yük elleçleme potansiyeli olan Mersin Limanı incelenmiş ve bu limana ait SWOT analizi yapılarak limanın güçlü ve zayıf yönleri belirlenmiştir. Böylece, Mersin Limanı'nın rekabet gücü yüksek bir ana liman olabilmesi yolunda yapılması gerekli reformlar için bir değerlendirme yapılmıştır. Ayrıca sonuç bölümünde, ticaretin %85'inin yapıldığı Türkiye'deki deniz taşımacılığında, ulaşım zincirinin kapısı olan limancılıkta yapılması gereken reformlar özetlenmiştir.
