Özet:
Hızla artan nüfusla birlikte mega köy halini alan İstanbul'un devasa sorunlarından birisi belki de en önemlisi ulaşımdır. Plansız kentleşmenin, alabildiğine çarpık bir mekânsal dağılımı oluşturduğu İstanbul'da son yıllarda planlama ve ulaşımdaki soruman çözmeye dönük etkili çalışmaların başlamış olması ve hala devam etmesi umut vericidir. Ancak yapılan çalışmalara rağmen istenen sonuçların alınamamış olduğu da bir gerçektir. Bu çalışmada, temel ulaşım problemlerine ait çözüm alternatiflerinin belirlenmesine rağmen uygulamada yaşanan sorunların ortaya konması ve nedenlerinin araştırılması amaçlanmıştır. Bu hedefe dönük olmak üzere, İstanbul'un kent içi ulaşım sorunlarının kaynağında yatan temel çelişkilerin ve eksikliklerin somut verilere dayanılarak açıklanmasına özen gösterilmiştir. Çalışmada, öncelikle İstanbul kent içi ulaşımın tarihsel süreci irdelenmiş ve genel hatlarıyla günümüz yapısı belirtilmiştir. Ardından ulaşım sistemlerine ait temel ulaşım verileri sunulmuştur. Sorunlar ve çalışmalar bölümünde, ulaşım soruman ve arazi kullanım kararlan ile yapılan plan tadilatları arasındaki uyum sorunu somut belgelerle ortaya konmuştur. Bununla birlikte ulaşımla ilgili Büyükşehir Belediyesi ile Merkezi Yönetim kuruluşlarının yatıran programları ve ileriye dönük projeleri incelenmiş kalıcı çözümlere katkı sağlama düzeyleri ortaya konmaya çalışılmıştır. Son bölümde ise elde edilen veriler ışığında İstanbul'un ulaşım sorunlarının çözümüne yönelik öneriler sıralanmıştır. Sonuç olarak, İstanbul'un kent içi ulaştırmasında en önemli sorun, planlama kararlarıyla uyumlu olmayan uygulamaların sergilenmesidir. Ayrıca ulaşımla ilgili karar mekanizmalarının tek elde toplanmaması ve yapılan çalışmalarda etkili bir entegrasyonun sağlanamaması durumları da devam ettiği sürece, İstanbul'un ulaşım sorunlarının istenen düzeyde çözülemeyeceği tartışma götürmez bir gerçektir.
