Abstract:
Dünya nüfusu hızla arttığı için, özellikle büyük kentlerde yüksek yapılar sıklıkla tercih edilmektedir. Bu durum, araştırmacıları yüksek yapıların düşey yük ve yatay yükler etkisinde gerçek davranışlarının belirlenmesine yöneltmiştir. Yapıların dinamik özelliği düşünüldüğünde birinci titreşim periyodu önemli bir parametredir. Yapıda yatay rijitlik azaldıkça ve periyot arttıkça yapıya etkiyen yatay yük(deprem, rüzgar) azalır. Ancak özellikle yüksek yapıların yatay yük etkisindeki davranışını belirleyebilmek için periyot tek ve etkin parametre olmayabilir. Bu tip yapılarda yer değiştirmeler oldukça büyük oranda olacağından ikinci mertebe etkilerinin de dikkate alınması gerekir. Yatay yükler altındaki yapılar, düşey yüklerin uygulandığı noktaların hareket etmesinden dolayı ikinci mertebe kuvvetlere maruz kalırlar. Bu ikinci mertebe etkiler, P-? etkileri olarak bilinir ve yatay yer değiştirmesi büyük olan yapıların analizinde önemli bir rol oynar. Bu tez çalışmasında, örnek bir yüksek yapı için rüzgâr kuvvetlerinden dolayı oluşan P ? ?etkileri incelenmiştir. Yapısal sistem SAP 2000-ver.10 yapısal analiz programı kullanılarak modellenmiştir. Sonuçlar (P ? ? etkileri), TS-500/2000'e göre hesaplanan moment büyütme katsayıları ile karşılaştırılmıştır.
