Özet:
Günümüzde hızla artan kentleşme toplu taşıma gereksinimi getirmekte ve bu nedenle başta metrolar olmak üzere yer altı projeleri hayata geçirilmektedir. Büyük kentlerde bu yer altı projeleri (tüneller, metrolar) kent içinde çoğunlukla yoğun yerleşim bölgelerinden geçmek zorunda kalmaktadır. Yoğun yerleşim yerlerinden geçerken yer altı yapılarının inşaatı ve işletmesi sırasında civar yapılar üzerindeki etkilerinin önceden belirlenmesi olası bir felaketi önlemek açısından gerekli olup aletsel gözlemler yapılmasını zorunlu kılmaktadır. Kentlerde tüneller ve derin kazıların inşası sırasında jeolojik ortamda ve komşu yapılarda oluşan hareketlerin aletsel gözlemler ile izlenmesi ve alınan ölçümlerin irdelenerek kazı yapılan ortamın ve civar yapıların davranışının belirlenmesi, inşaat sırasında ve sonrasında ortaya çıkabilecek zarar ve felaketlerin önceden kestirilmesi ve uygun önlemler alınması açısından önemli katkılar sağlamaktadır. Bu çalışmada, İstanbul'da EPB (Arazi Basınç Dengeleme Makinesi)'li TBM (tünel açma makinesi) ile yapımı süren ikiz metro tünelleri inşası sırasında civar zemin ve yapılarda meydana gelen deformasyonların aletsel gözlemlerden alınan ölçümler değerlendirilmiştir. Bu değerlendirmelerde göz önüne alınan tünel güzergahı boyunca önemli bir geoteknik sorun ile karşılaşılmadığı gözlenmiştir. Tünel inşaatı dolayısıyla meydana gelen zemin kayıpları ve yüzey oturmaları projede öngörülen sınırlar içinde kalmış olup tüm güzergah boyunca kuramsal değerlerin üzerinde alın basınçları uygulanmıştır.
