Özet:
Kum, toplumlar için gerekli en önemli minerallerden biridir. Endüstrileşmenin ve inşaat sektörünün gelişmesiyle kuma olan ihtiyaç da artmaktadır. Çünkü toplumlar geliştikçe daha fazla beton kullanılmaktadır. Yol yapım çalışmaları, kıyı koruma amaçlı kumsal yenileme çalışmaları ve baraj inşaatları da kumun kullanıldığı alanlardır. Kıyı bölgelerinin hızlı bir şekilde gelişerek şehirleşmesinin sonuçlarından biri de arazilerin ıslah edilmesi ve kıyıların doldurulmasıdır. Son yıllarda açık denizden büyük ölçekli kum alımı (tarama) işlemi artan kıyı yenileme çalışmaları için oldukça gelişmiştir. Kıyı alanlarından kum alımı (tarama) dünya çapında farklı düzenlemelere tabidir. Kum alımları sığ alanlarda oldukça kolay uygulanabilmektedir. Bu alanlardaki kum alımları sonucu tarama çukuru/çukurları oluşmaktadır. Meydana gelen bu çukurlar dalga ilerlemesinin ve katı madde taşınımının değişmesine sebep olmaktadırlar. Kumsal kıyılarda genel bağlamda erozyon, bu gibi uygulamalarda sıklıkla plajın geri çekilmesi ile oluşmaktadır. Kum alım çukurlarının sığ sudaki taban morfolojisine etkisinin daha iyi anlaşılması detaylı araştırmalar gerektirmektedir. Belirlenen kum alım alanlarının gözlemlenmesi, yerel fiziksel değişimlere bağlı olarak (dalgalar, akıntılar, çukurların geometrik karakteristikleri, taban eğimi, katı madde boyutu vb.) tarama çukurları morfolojisinin nasıl değiştiğinin anlaşılmasına yardımcı olmaktadır. Kum taşınımında en önemli parametrelerden biri dalga etkisidir. Bu nedenle bu çalışmada öncelikle kum alımı amacıyla açılan tarama çukurlarına benzeştirilerek rijit tabanlı bir dalga kanalında açılan farklı geometrilere sahip kum çukurlarının dalga şartlarını nasıl etkilediği araştırılmıştır.
