Çok katlı yüksek yapılarda betonarme çelik ve kompozit taşıyıcı sistemli yapıların ekonomik yönden karşılaştırılması

Abstract

Günümüzde çok katlı yüksek yapılar sosyal yaşamın ve iş hayatının vazgeçilmez bir parçası olmuşlardır. Bu sebeple inşaat mühendisliği alanında çok katlı yüksek yapılar sıklıkla karşılan Projeler arasında yerini almaktadır. Özellikle bu yapıların projelendirilmesi aşamasında yapıya etkiyen yükler, yapım kriterleri ve yapının kullanışlılığı büyük önem kazanmaktadır. Bu nedenle taşıyıcı sistemin tespiti, taşıyıcı sistem elemanlarının dizaynı ve birleşim şekilleri tespitinde maksimum ekonomi ve güvenilirlik sağlanmalı ve yapı bu kriterler göz önünde bulundurularak dizayn edilmelidir. Şüphesiz ki günümüz ekonomik şartlarında tasarımın ekonomikliği yapının güvenilirliği ve kullanışlılığı ile birlikte ön planda tutulmalı ve taşıyıcı sistem ekonomik, uygulanabilir ve fiyat performansı açısından seri imalata izin verecek standartlar göz önünde bulundurularak seçilmelidir. Taşıyıcı sistemin tasarımında inşaat süresinin de göz önüne alınması gerekmekte ve taşıyıcı sistemin ekonomik değeriyle birlikte değerlendirilmelidir. Çok katlı yüksek yapılarda taşıyıcı sistemlerin sınıflandırılması aşağıdaki şekilde özetlenebilir : Malzeme :Betonarme, Çelik, Kompozit, Yerçekimi kuvvetlerine dayanıklı sistemler: Döşeme iskeleti, Kolonlar, Kirişler, Temeller, Yatay yüklere dayanıklı sistemler: Perde duvarlar, Çerçeveler, Kafesler, Diyaframlar, Yatay yükün büyüklüğü ve tipi: Rüzgar, Deprem(Sismik), Mukavemet ve servis gereksinimleri: Hız (akselerasyon), Ötelenme, Düktilite, Çok katlı yüksek yapılarda kullanılan taşıyıcı sistemlerden bazıları aşağıda gösterilmiştir. Çerçeve sistemler. Perde duvarlı sistemler. Çerçeve ve perde duvarlı sistemler. Çekirdekli sistemler. Tübüler sistemler. Kompozit sistemler. Yapının ekonomik biçimde tasarımı, yukarıda anlatılan kriterlerin yanında yapının yapılacağı zemin durumuna, yapının kat adedine, yapının yüksekliğinin taban alanına oranına, yapım kriterlerine, bölgesel yönetmeliklere, işgücü maliyetine, malzeme temini kriterlerine ve mekanik sistem kriterlerine bağlıdır. Taşıyıcı sistem bu kriterler göz önünde bulundurularak tasarlanmalıdır. Yapılan bu tez çalışmasında yukarıda anlatılan kriterler göz önünde bulundurularak standart yüklere maruz büro olarak tasarlanmış bir yapı betonarme, çelik ve kompozit sistem olarak tasarlanmış ve statik dinamik analizleri yapılarak maliyetleri kıyaslanmıştır.