Özet:
Günümüzde zemin-üstyapı ilişkisinin araştırılması önemli bir çalışma alanı oluşturmaktadır. Gerçekleştirilen tünel kazı çalışmaları zeminde şekil değişikliğine ve dolayısıyla üstyapılarda hasara neden olmaktadır. Bu nedenle yapılarda meydana gelecek hasar düzeylerinin belirlenmesi oldukça gerekli bir hal almıştır. Bu çalışmada, İstanbul ili, Esenler ilçesinde gerçekleştirilen tünel kazı çalışmaları sırasında örnek olarak belirlenmiş kusurlu bir yapıda oturma analizleri ile elde edilen deformasyonlar, aletsel yüzey okumaları ile karşılaştırılmıştır. Nümerik model hazırlanırken öncelikle zemin modeli oluşturulmuş ve yapı yükleri dikkate alınarak zeminde meydana gelen oturma yüzeyi Plaxis 3D Tunnel programı ile belirlenmiştir. Daha sonra oturma analizlerinden hareketle yapı temelinde, temel sonlu eleman ağına rastlayan noktalardaki oturmalar üst yapıya yer değiştirme yükü şeklinde etki ettirilmiştir. Zemin-üstyapı ilişkisini temsil eden model bu şekilde oluşturulduktan sonra üst yapı analizlerinde ETABS programı ile yapıdaki yer değiştirmeler hesaplanmış ve aletsel okumalarla karşılaştırılmıştır. Üst yapıda oluşan yer değiştirme nedeniyle yapıdaki hasar durumu belirlenmiş ve yapının hasar tespiti yapılmıştır.
