Özet:
Günümüz modern ve ekonomik seri üretim yöntemlerinin en önemli şartlarından biri makina parçalarının 'değiştirilebüirlik' özelliğine sahip olarak üretilmeleridir. Üretilen parça veya makinaların ve özellikle birlikte çalışacak hareketli parçaların fonksiyonlarını tam olarak yerine getirmeleri bakımından, boyut, şekil, konum ve istikametleri için tespit edilmiş belirli düzenlemeler, şartlar ve özellikle toleranslar değerleri olmalıdır. Bu kavramların izlenmeleri ve kontrolü, ölçme tekniği veya üretim ölçme tekniği cihazları ile metodları tarafından gerçekleştirilmektedir. Ayrıca, teknolojinin bugünkü gelişmeleri paralelinde, makina parçalarının yüzey durumları, ölçme tekniği ve mühendislik için önemli bir diğer konudur. Bugün bir parçanın talep edilen tolerans değerleriyle ve beraber çalışacak parçaların belirli boşluk veya sıkılık gereksinimleriyle üretilmeleri söz konusu olduğunda, makina parçalarının yüzeylerinin durumları arzu edilen tüm tolerans değerleri kadar önemlidir ve yine aynı cihazlar ve metodlar tarafından izlenmeli ve kontrol edilmelidir. Bu tezde, bir buzdolabı kompresörünün beraber çalışacak haraketli parçalarının üç boyutlu koordinat ölçme cihazında boyut, biçim, konum ve istikamet toleransları, yüzey pürüzlülüğü ölçme cihazında ise yüzey durumları ölçülmüş, ortalama değerler ile standart sapma değerleri hesaplanmış ve ölçülen değerler kompresör parçalarının teknik resimlerindeki nominal değerlerle karşılaştırılarak sonuçlar ortaya konmuştur. Günümüzde sıkça sözü edilen 'Yeniden Tasarım Mühendisliği' uygulamaları kapsamında, kontrol edilen bu modellerin gerçekte sahip olduğu ölçülere göre teknik resimleri yeniden çizilmiş, şekil elemanları fonksiyonlarına göre yeniden toleranslandırılmıştır. Kompresörlerin, ürün ve üretim kalitesine uygun bir şekilde yeniden üretime hazırlanması için yapılan tüm ölçüm ve yeniden toleranslandırma işlemleri sırasında Geometrik Ürün Spesifikasyonu (GPS) standartları esas alınmıştır.