Özet:
Ekonomik ve seri imalatın en önemli şartlarından biri imal edilen parçaların değiştirilebilirlik özelliğidir. Bu da imal edilen parçaların belirli tolerans limitleri dahilinde istenilen tamlıkta ve kalitede olmalarını gerektirmektedir. Talep edilen kalite ve tamlık, parçaların bilgisayar destekli hassas tezgahlar ile imal ve kontrol edilmesini gerektirmektedir. Bu bağlamda yapılan çalışmada bilgisayar destekli koordinat ölçme makinesinin (CMM) yapısı, tipleri ve operasyon tarzları incelenmiştir. Sac parçaların ölçülmesi ve kontrol edilmesinde tamlığa önemli etkileri olan tutturma-konumlama sistemleri ve stratejileri incelenmiştir. CMM ile yapılan ölçümlerde koordinat ölçme belirsizliklerinin etkileri ve bunlara karşı alınabilecek önlemler incelenmiştir. Otomobil kaportası ön göğüs sacı için ölçme hazırlık işlemleri tarif edilmiş, kalıp ve sac parçaların CMM tezgahında üç boyutlu koordinat ölçümleri yapılmış ve bu ölçüm sonuçlan İstatistiksel Proses Kontrol (İPK) yöntemleriyle analiz edilip değerlendirmeleri yapılmıştır.