Özet:
Tekerlek askı sistemleri, taşıtlarda tekerleğin araç gövdesine bağlanabilmesi ve taşıtın yaylandırılması için kullanılan elemanların oluşturduğu sistemdir. Taştın sürüş güvenliği açısından, tekerleklerle yol arasındaki temasın sürekliliğinin önemi kadar, askı sistemi elemanlarının da güvenli bir şekilde çalışması oldukça önemlidir. Günümüz taşıtlarında kullanılan tekerlek askı sistemleri, örneklerle olumlu ve olumsuz yönleri karşılaştırılarak ve her bir sistem, askı sisteminin hareket kinematiği ve taşıtın stabil seyri açısından incelenmiştir. Taşıtın seyri sırasında, taşıta etki eden kuvvetler tanımlanmış ve taşıta olan etkilerinin ortaya konulabilmesi için, lastik özellikleri de anlatılmıştır. Yoldaki düzensizliklerin etkisi gibi, taşıtın hareketi sırasında oluşabilecek en büyük kuvvetler belirlenerek, bu kuvvetlerin askı sistemi elemanları üzerindeki bileşenleri etki yönleriyle hesaplanmıştır. Hareket şartında askı sistemine indirgenen kuvvetlerin, askı sistemi elemanları üzerinde yarattığı gerilmeler tanımlanarak, askı sistemi elemanlarının malzeme özelliklerini göre emniyet kriterlerinin hesaplanması anlatılmıştır. Son olarak farklı tekerlek askı sistemine sahip üç farklı taşıt için, hareket şartında oluşabilecek en büyük kuvvetlere göre, askı sistemi elemanları üzerine etkiyen küvetler bulunmuştur. Bulunan kuvvetlerin askı sistemi elemanlarına etkimesi durumunda ortaya çıkan gerilmeler hesaplanmış ve askı sistemleri elemanlarının malzemesinin mekanik özellikleri göz önüne alınarak, emniyet kriterleri hesaplanmıştır. Bu çalışmayla etrafımızda gördüğümüz taşıtlarda kullanılan tekerlek askı sistemlerinin, emniyet kriterleri maksimum zorlanma durumu için ortaya konulmuştur.
