Abstract:
Makineler hayli çeşitlidir ve amaca uygun olarak da birbirlerinden hayli farklı yapılarda olabilmektedirler. Bunlar içinde yer alan presler, farklı amaçlarla kullanılabilen makinalardır. Bu grup makinalar, belli bir kullanım elemanının imalatı için kullanılabildiği gibi sanayi elemanı olarak kullanılacak elemanların yapımında da kullanılabilmektedirler. Preslerin kendi içinde farklı tipleri mevcuttur. Ancak, genellikle, şekil verme amaçlı kullanımları söz konusudur. Bu tip makinalarda basınç uygulama esastır. Bir başka deyişle, presler, genel olarak basınçla şekil verme makinalarıdır. Bu çalışmada, imalat teknolojisinde Önemli bir yeri olan preslerden özel bir pres olan larninasyon preslerine ilişkin bir tasarım yapılması hedeflenmiştir. Eksantrik presin rasyonel tasarımının gereçeklenebilmesi için öncelikle, pres gücü seçilmiştir. Bu Yüksek Lisan tezi için tasarımlanan pres gücü, sanayinin talebi olan bir güç seviyesi olarak 40 ton olarak belirlenmiştir. Bundan sonra, pres elemanlarının uyumlu şekilde seçilmesi gerekmekteydi. Bu nedenle, preslerin kullanımı şekilleri ve önemli kısımları incelenmiş ve bu preslerin kullanımı için gerekli şekiller verilmiştir. Eksantrik pres tasarımında, ana elemanlardan başlanarak, yan elemanlar ve destekleme elemanları seçimi ve hesaplamaları yapılmıştır. Ayrıca her aşamada kontrol hesaplamalarına da yer verilmiştir. Tasarımlama yapılırken üç boyutlu CAD programlarından SolidWorks programından yararlanılmıştır. Ayrıca, tasarımı üzerinde çalışılan presin gövdesi ve kuvvet depolayan ana elamanı olan volanının katı modelleri CosmoXpress analiz programı yardımı ile deformasyon analizine tabi tutulmuşlardır. Tüm kontrol, boyutlandırma ve analiz işlemleri sonucunda 40 ton nominal kuvvetine haiz larninasyon presinin konstrüksiyonu gerçekçi bir biçimde tamamlanmış ve hayata geçirilebilir hale getirilmiştir. Böylelikle, endüstrinin sıkça talebi olan ve farklı amaçlarla kullanılan bir eksantrik pres tasarımı yapılmış, detayları verilmiş ve sanayide kullanılabilecek bir çalışma gerçeklenmiştir.