Abstract:
Ali Şir Nevayi'nin Şeyh San'an Destanı (Dil İncelemesi-Metin-Sözlük) başlıklı bu çalışma Çağatay dili ile ilgili olup destanın transkripsiyonunu, Türkiye Türkçesine çevirisini, dil incelemesini ve söz varlığını kapsamaktadır. Çalışmamızda Ali Şir Nevayi'nin Lisanu't-Tayr'ında da bulunan bu hikâyenin kelime hazinesi tespit edilmiş ve dil kullanımı incelenmiştir. Dil incelemesi kısmına geçmeden önce, Giriş bölümünde Çağatay dili ve edebiyatı, Ali Şir Nevayi'nin edebi şahsiyeti, eserleri ve Şeyh San'an Destanı hakkında bilgi verilmiş ve destanın özeti sunulmuştur. Ardından hâlihazırda elimizde bulunan ve çalışmamızın kaynağını teşkil eden, Fransa Milli Kütüphanesinde (Bibliotèque Nationale de France) Supplèment Turc. 978 numarayla muhafaza edilen BNF nüshasının tavsifi yapılmıştır. Bu bilgilerin ardından elimizdeki nüsha, Türkiye'de ve Özbekistan'da yayımlanmış olan nüshalarla beyit ve söz varlığı açısından karşılaştırılmıştır. Çalışmamızın ikinci ana başlığını oluşturan Dil İncelemesi bölümü; yazım, ses bilgisi ve şekil bilgisi özellikleri olmak üzere üç alt başlıkta ele alınmıştır. Bu bölümde konuya uygun örnekler metinde geçtiği şekil ile italik olarak verilmiş, ayrıca örneğin çevirisi ve geçtiği beyit numarası da belirtilmiştir. Metnin özünü iyi kavramak ve dil incelemesine daha iyi katkı sunmak amacıyla metin Türkiye Türkçesine aktarılmıştır. Çeviri yapılırken anlamı tamamlayacağını ya da pekiştireceğini düşündüğümüz kelime ve ekler parantez içerisinde gösterilmiştir. Sözlük kısmında ise bütün kelimelerin metindeki anlamları ve beyit numaraları verilmiştir. Ayrıca kelimeler arası bağlamın inceleyenlere kolaylık sağlayacağı düşüncesiyle birleşik fiiller ve tamlamalar birlikte alınmıştır.
