Özet:
Mustafa Kutlu, Cumhuriyet Dönemi Sonrası Türk edebiyatının en önemli hikâye yazarlarından biridir. Hikâyelerinde Şark hikâyeciliğinin yapı unsurlarını ve malzemelerini kullanan Kutlu'nun şimdiye kadar yayımlanmış yirmi altı hikâye kitabı bulunmaktadır. Çalışmamızın amacı yayımlanmış hikâye kitaplarını inceleyerek kahramanların içinde bulundukları psikolojik duruma göre değişen mekân algısını ve buna bağlı olarak somut mekânın duyumsanışı incelemektir. Çalışmanın birinci bölümünü oluşturan Giriş kısmından sonra, "Mustafa Kutlu'nun Mekân Algısı" adlı çalışmanın ikinci bölümünde, Mustafa Kutlu'nun hayatı ve hikâyeciliği üzerinde durulmuştur. Hikâyelerde yer alan mekânların bireyin zihninde oluşan ilk algısı olarak nitelendireceğimiz somut algı üçüncü bölümün esasını oluşturmaktadır. Bu bağlamda Kutlu'nun eserlerindeki temel mekânları teşkil eden, bir iç mekân özelliği gösteren "ev" ve insanın fıtratına uygun bir dış mekân olan "tabiata" yer verilmiştir. Çalışmanın dördüncü bölümünde hikâyelerde yer alan kahramanların bulundukları çevreye bağlanma ve ruhsal durumlarına uygun olarak değişen mekân algıları üzerinde durulmuştur. Kutlu'nun hikâyelerinde yer alan kahramanların geçmişten gelen bireysel özelliklerinin yanında, yaşadıkları çevre ile birebir teması sonucunda içinde bulundukları psikolojik durumun mekâna bakış açılarını şekillendirdiği görülmektedir. Toplumsal olaylara karşı duyarlı olan Mustafa Kutlu, bireyi yaşadığı toplumdan soyutlamadan aksine bireyi toplumun ayrılmaz bir parçası olarak gördüğü bakış açısıyla hikâye kahramanlarını betimlemiştir. Kutlu'nun mekân algısı yazdığı eserler dikkate alınarak incelendiğinde bireyin içerisinde yaşadığı toplumdan ve psikolojik özelliklerinden bağımsız olarak düşünülemeyeceği sonucuna ulaşılmıştır.