Abstract:
Bu çalışmada öncelikle geç dönem Osmanlı'sında yetişmiş bir eğitimci-yazar olan Ali Nazimâ'nın biyografik bilgileri ve sayıca çok fazla olan eserleri derlenerek, bu eserler üzerine kısa açıklamalarda bulunulmuştur. Ardından onun 1912 tarihli, çocuklar için yazdığı, 200 hikâyeden müteşekkil ve bu tez çalışması için Latin harflerine aktarılmış olan Hazine-i Kıraat Yahut Çocuklara İki Yüz Hikâye isimli eserine II. Meşrutiyet Devri siyasi politikalarının yansımaları tespit edilmiştir. Çalışma yapılırken her bir metinden tek tek yola çıkılarak genel kanaatlere ulaşılmaya çalışılmış, tümevarım yöntemi uygulanmıştır. Doğrudan politik olduğu düşünülen hikâyelerde ise yakın okuma yapılarak analizin niteliğinin artırılması hedeflenmiştir. Sonuçta, İttihat ve Terakki hükûmetinin yaymak istediği politik görüşlerin izlerine açık biçimde metinlerde rastlanmış ve dönemin yaratmak istediği "makbul vatandaş" kimliği ortaya konmuştur. Ayrıca hikâyelerin geneline hâkim olan ahlaki öğüt verme kaygısının amaçsız olmadığı tespit edilmiştir. Çalışmanın nihayetinde, II. Meşrutiyet Devrinde çalışkan, sabırlı, itaatkar, ticarete meyilli ve zengin olmaya arzulu yahut tarımda kendini geliştirmiş modern bireylerin inşası için çabalandığı ve çocuk edebiyatının politik amaçlar için kullanıldığı tezi ortaya konmuştur.
