Özet:
Batı’da 1950’li yılların sonunda ortaya çıkan ve 1970’li yıllara kadar varlığını
sürdüren absürt tiyatro, Türk tiyatrosunu etkilemiştir. Tarihsel olaylar, sanatsal ve
felsefi düşünce sonucu tiyatro yazınında kendine yer bulan absürt tiyatro yazarları bir
manifesto yazmasalar da bir görüş ortaya koymuşlardır. Absürt tiyatro 1960’lı
yıllarda Türk tiyatrosunda gerçek anlamıyla kendine yer bulmuştur. Absürt oyunlar
yazan Türk oyun yazarları salt Batı etkisinde kalmamışlardır. Toplumsal ve bireysel
düzeyde yaşanan deneyimler Absürt Türk tiyatrosunu etkilemiştir. Ayrıca absürt
tiyatronun özelliklerinin geleneksel Türk tiyatrosundan çok uzak olmadığı
gözlemlenmiştir. Özellikle karakter yaratım sürecinde birbirleriyle benzerlik
taşıdıkları görülür. Türk tiyatrosu içinde absürt geleneğin daha net gösterilebilmesi
bakımından 1960 kuşağından beş yazar seçilmiştir. Tiyatro açısından bir sentezin
gerçekleştiği bu dönem absürt oyunların kaleme alınmış olması bakımından da
zengindir. Birbirleriyle ve Batı tiyatrosundaki eserlerle karşılaştırılmasını sağlayacak
kadar sayıda esere sahip olan Sabahattin Kudret Aksal, Adalet Ağaoğlu, Aziz Nesin,
Vüs’at O. Bener ve Aydın Arıt bu çalışma için seçilen yazarlardır. Bu beş yazarın
oyunlarında yarattıkları absürt dünyaların ve absürt oyun kişilerinin karakter
analizleri yapılmıştır. Ortak bulguların ve ayrışan yönlerin anlatılması amaçlanmıştır.
Çalışma üç aşamada ilerler. İlk kısım absürt tiyatronun tanımı, oluşumu, onu
oluşturan ilkeler ve yazarlar, son olarak Türk tiyatrosundaki absürt geleneğin
anlatımından oluşur. İkinci kısım çalışmanın esas kısmıdır. Yazarların absürt
oyunlarının incelenmesi ve absürt oyun kişilerinin analizleri bu kısımda yer alır.
Sonuç kısmı ise çalışmanın üçüncü aşamasıdır. Burada tüm bulgular doğrultusunda
absürt oyun kişilerinin karakter oluşumdaki etmenler ortaya konmuştur.
