Özet:
Bu araştırmada eleştirel düşünme temelli dinleme / izleme eğitiminin eleştirel dinleme / izlemeye etkisi ile öğrencilerin bu eğitime yönelik görüşleri incelenmiştir. Araştırmada ön test son test kontrol gruplu desen benimsenmiştir. Araştırma grubunu İstanbul'daki bir ortaokulda öğrenim gören 40 7.sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada deney grubunda bulunan 7.sınıf öğrencilerine CoRT-1 düşünme eğitimi programından hareketle geliştirilen eleştirel dinleme / izleme eğitimini içeren 8 haftalık bir eğitim verilmiştir. Kontrol grubundaki dersler ise ders kitabında yer alan dinleme / izleme etkinlikleri çerçevesinde yürütülmüştür. Araştırmanın uygulama sürecinde yer alan metinler, etkinlikler ve başarı testleri için uzman görüşüne başvurulmuştur. Araştırmanın nicel verileri Dost Acı Söylemeli (Bilgilendirici), Mehmet (Öyküleyici), Duvarları Aş (Reklam) ve Beni Hor Görme (Şiir) başarı testlerinden elde edilirken nitel veriler yarı yapılandırılmış görüşme formuyla toplanmıştır. Nicel veriler SPSS 20.0 programı, nitel veriler ise Nvivo programı yardımıyla analiz edilmiştir. Araştırma neticesinde deney grubunun ön test ve son testi arasında anlamlı bir fark meydana geldiği ve deney grubunun eleştirel dinleme / izleme becerilerinde olumlu yönde bir ilerleme katettiği, kontrol grubunun ön test son test sonuçları arasında anlamlı bir farkın olmadığı, deney grubunun başarısının kontrol grubundan daha yüksek ve deney grubu lehine istatistiki olarak anlamlı olduğu tespit edilmiştir. Deney grubunda yer alan kız öğrencilerin başarı puanları erkek öğrencilerin başarı puanlarından daha yüksektir ve aradaki farkın kız öğrenciler lehine istatistiki olarak anlamlı olduğu sonucuna varılmıştır. Ayrıca CoRT-1 düşünme programı esas alınarak hazırlanan eleştirel düşünme temelli eleştirel dinleme / izleme eğitiminin öğrencilerin günlük hayatına katkı sunduğu, öğrencilere farklı bakış açıları kazandırdığı ve öğrencilerin bu dersleri keyifli bulduğu belirlenmiştir.
