Özet:
Kökeni 16.yy’a kadar dayanan kontrbasın, 19.yy’ın başlarında gelişen teknoloji ile
boyutunun küçültülerek, net bir ses elde etmek için elektrikli alıcılarla beraber ses
perdeleri eklenmesi sonucu yeni bir enstrümandan ‘elektrik bas’ ortaya çıkmıştır.
1950’li yılların sonuna doğru Amerika Birleşik Devletleri’nde Leo Fender isimli bir
mühendis tarafından patenti alınan ‘Precision’ isimli model ile elektrik bas, Fender
Precision ismiyle ortaya çıkmıştır. Bu yeni enstrüman kolay taşınabilirliği ve net sesi
ile kontrbas olan müzik türlerinde kontrbasın yerini almıştır. Gelişen teknoloji ve
elektrikli enstrümanların kullanımın artması ile Caz, Rock, Funk, Pop gibi müzik
türlerinin stüdyo kayıtlarında da kullanılmıştır. Elektrik basın tarihsel gelişimi,
ülkemiz popüler müziğindeki ve stüdyolarındaki görevi bu araştırmanın amacı
olmuştur. Çalışmamızda popüler müzik çatısı altında elektrik basçıların müzikal
gelişimleri ve çalım teknikleri, stüdyo müzisyenliğinde elektrik basın görevi, dönemin
önemli stüdyoları ve kullanılan ekipmanlar yapılan görüşmeler sonucunda
belirlenmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda dönemin önemli aranjörlerinden Turhan
Yükseler ,Osman İşmen, Tarık Sezer, Ozan Doğulu, elektrik basçılarından İsmail
Soyberk, Hami Barutçu, Gürol Ağırbas, Eylem Pelit’e 5 ana başlıkta sorular
sorulmuştur. Alınan veriler sonucunda ülkemizdeki elektrik basçılarının caz ve rock
türü müziklerden etkilendiği, Jaco Pastorius ve Paul McCartney gibi duayen elektrik
basçıların ülkemizdeki elektrik basçılarının çalımlarını doğrudan etkilediği,
İstanbul’daki elektrik bas yer alan albüm kayıtlarının yapıldığı stüdyoların arasında
‘Stüdyo Elektronik’, 1980 – 1990 yılları arası yapılan elektrik bas kayıtlarında yoğun
olarak hem basçı hem aranjör olarak Onno Tunç, elektrik basçı olarak İsmail Soyberk
‘in bulunduğu, ekipman olarak Fender marka elektrik bas kullanıldığı, yapılan albüm
kayıtlarının hep beraber çalınarak hücum şeklinde olduğu saptanmıştır
