Abstract:
Bu çalışma, Hans Bellmer’in fotoğraf ve heykel disiplinlerini bir arada deneyimlediği eserlerini, modernitenin bakış, beden ve cinselliğin inşasındaki kurucu etkileri üzerinden analiz etmektedir. Bir yapı olarak beden, üzerinde kadınlığın, erkekliğin, milliyetin, sosyal sınıfın, ekonominin okunabileceği bir yüzeydir. Modernitenin, toplumsal olanı parçalayan ve yeniden düzenleyen sosyal, ekonomik, politik uygulamaların egemen paradigması olarak, Bellmer’in çalışmalarına ne türden içerikler kazandırdığı ve eleştirilere tabi tutulduğunun izi sürülecektir. Hans Bellmer, bir “denetim” alanı olan bedeni, “serbestleştiren” ve “özgürleştiren” formlar içinde dönüştürmüş ve bedenin bu denetim altında oluşuna Gerçeküstücü akım içinde karşı çıkmıştır. Birçok bağlamda olduğu gibi sanatta da beden imgesinin temsil ediliş biçimi her zaman iktidara göre belirlenmiştir. Bellmer’in ise bedeni parçalanmış bir şekilde tasarlaması bu iktidarın bedeni kurma biçimlerine eleştirel bir bakış niteliğindedir. Bellmer’in parçalanmış beden tasarımları hem modernitenin toplumsal ve bireysel olanı dağıtma ve kurma biçimlerinin bir temsili hem de bir eleştirisi olarak karşımıza çıkar. Nazi Almanyası, Bellmer’in çalışmalarına en az kendi geçmiş deneyimleri kadar etki etmiştir. Nazi iktidarının baskıcı tutumu, çocukluğunda maruz kaldığı baba baskısının yarattığı öfkeyi arttırmaktadır. Bellmer’in kendine özgü üslubuyla ürettiği eserleri ise bu iki meselenin çakıştığı yerde ortaya çıkmıştır. Sonuç olarak, Bellmer’in yapıtlarının, sadece yaşadığı döneme ve kişisel geçmişine özgülenecek çalışmalar değil, aynı zamanda güçlü bir modernite eleştirisi olduğu görülmektedir