Özet:
Mimarlık disiplini başta olmak üzere pek çok farklı alanın çalışma konusu arasında yer alan mimari proje yarışmaları 2500 yıllık bir geçmişe sahiptir. Özgün, yaratıcı ya da yenilikçi fikirlerin üretilmesini olanaklı kılan, güncel yaklaşımların paylaşılmasına imkan sağlayan, yeni tasarımların sorgulanmasında rol oynayan, katılımcı bir sürece sahip mimari proje yarışmaları, Türkiye’de son 50 yıldır tartışılan bir yöntemdir. Tezin ana çalışma konusu olan müze mimari proje yarışmaları ise yurt dışındaki örneklere göre Türkiye’de oldukça az sayıdadır. Bu tezin ana problemi; mimari yarışma projeleri kapsamında gerçekleştirilen müze yarışma projelerinin birçok avantaja sahip olmasına rağmen Türkiye’de müze binalarının yapımında tercih edilen bir yöntem olmamasıdır. Bu çerçevede tezde, mevcut yönetmeliğin müze mimari proje yarışmaları için yeterliliği; Türkiye'de müze mimarisi konusunda çalışan mimar ya da ilgili diğer disiplinlerden uzman sayılarının yeterliliği; Türkiye'de mimari proje yarışma sürecini yürütecek profesyonel kurum/kuruluşlara ihtiyaç olup/olmadığı ile müze mimari proje yarışmalarında hangi ihtiyaçların göz önünde bulundurulup/bulundurulmadığına ilişkin sorulara yanıt aranmıştır. Tez kapsamında gerek yurt dışından gerek yurt içinden örnekler incelenmiş; ana konu olarak da İstanbul Deniz Müzesi yarışma projesi örneği sergileme bağlamında değerlendirilmiştir. Tezde, literatür tarama, örnek olay incelemesi, doküman incelemesi ve kişisel görüşme yöntemleri kullanılmış; konu ile ilgili Türkçe ve yabancı kaynaklar incelenmiştir. Tezin ana problemi ve araştırma soruları kapsamında yapılan değerlendirmeler doğrultusunda, müzeler için yarışmanın en ideal yöntem olduğu; mevcut yönetmeliğin revize edilmesi gerektiği; yarışma şartnamesini hazırlayacak ve süreci yürütecek profesyonel organizasyonlara ve uzmanlara ihtiyaç olduğu tespit edilmiştir.
