Özet:
Bir multi perküsyon seti olan baterinin, tarihsel gelişimindeki ilk dönüm noktası bas
davul pedalının icadı olmuştur. Bu pedal, bir icracının hem ayağıyla bas davulu hem
de elleriyle zil ve trampeti bir bütün olarak çalabilmesine imkan vermiştir. Üç uzvu
farklı enstrümanlarda eş zamanlı ya da birbirinden bağımsız olarak kullanabilme
olanağı, bir kişinin üç hatlı ritmik kurgular yapabilmesini sağlamıştır. Tarihsel gelişim
süreci Amerika Birleşik Devletleri temelli olan baterinin erken dönem modelleri,
ülkemizde I. Dünya Savaşı’nı takip eden mütareke döneminde İstanbul’un Şişli ve
Pera bölgelerindeki eğlence kulüplerinde yer almaya başlamıştır. Büyük şehirlerin
ardından, 1930’lu yıllardan itibaren Anadolu’da da bünyesinde bateri bulunan
orkestralar kurulmaya başlanmıştır. Halk müziği ve baterinin ilk temasları
Anadolu’daki bu orkestralar aracılığıyla başlamış, ancak bu temasların geniş çapta etki
yaratan müzikal yaratımları 1960’lı yıllarda başlayan Anadolu Pop akımı ile ortaya
konulmuştur. Anadolu Pop akımını takip eden dönemde, geleneksel halk müziği
sanatçılarının albüm kayıtlarında ve canlı performanslarında da bateri kullanılmıştır.
İlk olarak yabancı dans ve caz müziklerinde kullanılan baterinin, ilerleyen yıllarda
Türk Halk Müziği içerisinde yer alış hikayesi, tercih edilme nedenleri ve icra pratikleri
bu araştırmanın çıkış noktasını oluşturan nedenlerdir. Bu bağlamda, halk müziği
orkestralarında yer alan bateristler ve diğer müzisyenler ile mülakatlar yapılarak
konuya ilişkin sorular yöneltilmiştir. Mülakatlardan elde edilen verilerin yanı sıra
popüler kültür, halk kültürü ve Anadolu Pop kavramları üzerinden baterinin halk
müziği içerisindeki konumu ve icra pratikleri incelenmiştir.
