Özet:
Günümüzde gelişen spor ekonomisinde, artan rekabet ortamında etkin spor takımlarının oluşturulabilmesi kulüplere büyük finansal kazanımlar sağlamaktadır. Bu çalışmada dünyada ki en popüler ikinci spor dalı olan basketbol dalı üzerinde durulmuş ve basketbol takımının oluşturulması problemi ele alınmıştır. Çalışmanın amacı etkin bir basketbol takımı oluşturmak, bu takımda yer alacak basketbol oyuncularını belirlemek üzere matematiksel bir yaklaşım önermektir. Önerilen yaklaşımda, etkin takım oluşturulma problemi çok amaçlı tam sayılı doğrusal programlama problemi modeli olarak tasarlanarak çözülmüştür. Bunun için başarılı bir basketbol takımının performansının değerlendirilmesinde kullanılacak faktörler belirlenmiştir. Daha sonra takımda yer alabilecek potansiyel oyuncular belirlenerek bu oyunculardan aday oyuncu havuzu oluşturulmuştur. Havuzda yer alan bu oyuncuların belirlenen performans faktörlerine karşı gelen istatistiksel verileri Türkiye Basketbol Federasyonu ve Türkiye birinci basketbol ligi kulüplerinden elde edilmiştir. Çalışmada istatistiksel verilerin yanı sıra değerlendirmede kullanılan faktörler arasında yer alan sübjektif bir faktör için takım yöneticileriyle birlikte kulüplerde yer alan idari menajerlerin ve takımların baş antrenörlerle yapılan görüşmeler sonucu ortaya çıkan değerlendirilme ölçütü de kullanılmıştır. Sonuçta basketbol takımın seçiminde iki amaçlı tam sayılı doğrusal programlama modeli oluşturulmuştur. Modelde ilk önceliği olan amaç takım uyumunun maksimum kılınması iken ikinci öncelik amaç maliyetin minimum kılınması olarak belirlenmiştir. Takımda yer alacak ilk beş oyuncunun belirlenmesine yönelik olarak oluşturulan çok amaçlı doğrusal programlama modeli Excel Solver yardımıyla iki aşamada çözülmüştür. Çalışmadan elde edilen sonuçlar önerilen matematiksel modelin etkin bir takım oluşturulmasında kullanılabilir olduğunu göstermektedir.