Abstract:
İşletmelerin geleceği ile ilgili kritik kararlarda söz sahibi olan yöneticilerin örgüt
kültürüne uygun bir şekilde içten yetiştirilmesi ihtiyacı "Yönetici Adayı
Programları"nın ortaya çıkmasını sağlamıştır. İlgili programlar kapsamında sınırlı
sayıda üstün nitelikli ve yüksek potansiyelli yeni mezun örgüte kazandırılmakta, bu
doğrultuda işbaşı yapan çalışanlara farklı yan haklar ve kazanımlar sunulmaktadır.
Bu çalışma, yönetici adayı programlarının program katılımcıları ve program dışı diğer
çalışanlar üzerindeki etkisini anlamaya yönelik bir çalışmadır. Çalışmada göreli
yoksunluk ve örgütsel adalet teorileri temel alınmıştır. Çalışmaya teknoloji, banka, ilaç
ve hızlı tüketim sektörlerinden yönetici adayı ve program dışı çalışanlardan oluşan 19
katılımcı dahil edilmiştir. Çalışmada veri toplama tekniği olarak mülakat tekniği ve
yarı yapılandırılmış form kullanılmıştır. Nitel araştırma yöntemlerinden
fenomenolojik analiz deseni kullanılarak veriler analiz edilmiştir. İki araştırmacı
tarafından tekrarlanan sabit ifadeler tespit edilmiş, bu ifadeler kavramsallaştırılarak
uygun temalar haline getirilmiştir. Bu doğrultuda analizi sağlanan bulgular
yorumlanmıştır.
Bireysel ve örgütsel faktörler doğrultusunda çalışanların yönetici adayı programlarına
karşı algısı farklılaşmaktadır. İlgili program içeriği oluşturulurken hak ve kazanım
boyutunda diğer çalışanlar ile denge kurulan ve örgüt içi iletişimi doğru şekilde
gerçekleştirilen işletmelerde yönetici adayı programlarına bakış açısı olumlu ve
destekleyicidir. Yönetici adaylarının kurum içerisinde başarılı olma ve yüksek
performans sergileme baskısı hissettikleri, bu nedenle örgütsel adalet algılarının
süreçler doğrultusunda oluştuğu tespit edilmiştir. Diğer çalışanların ise hak ve kazanım
karşılaştırmaları sonucunda yoksunluk duygusu hissedebildikleri, bu nedenle örgütsel
adalet anlayışlarının sonuçlar ve çıktılar doğrultusunda oluştuğu araştırmanın temel
bulgusudur.
