Abstract:
Ekonomilerin küreselleştiği, teknolojinin hızla geliştiği bir dünyada sermayenin de
hızla el değiştirebiliyor olması yeni ihtiyaçları da beraberinde getirmiştir. Bu noktada
denetim mesleğine duyulan ihtiyaç artmış, denetim raporları ile ilgilenen taraflar
çoğalmıştır. Denetimin kalitesi ve denetim raporlarına duyulan güvenin artması için
Uluslararası Denetim ve Güvence Standartları Kurulu (IAASB) tarafından düzenlenen
Uluslararası Denetim Standartları (UDS), Uluslararası Muhasebeciler Federasyonu
(IFAC) tarafından yayımlanmıştır. İhtiyaçlar doğrultusunda zaman içerisinde
güncellenen standartlara yeni standartlar eklenmiştir. Kamu Gözetimi Kurumu (KGK)
ile IFAC arasında imzalanmış olan telif hakkı sözleşmesi kapsamında UDS’lerin
Türkçe’ye tercümesi yapılarak, Bağımsız Denetim Standartları (BDS) olarak
Türkiye’de de yayımlanmıştır. UDS/BDS 701 Kilit Denetim Konularının Bağımsız
Denetçi Raporunda Bildirilmesi standardı dünyada ilk olarak 15.12.2016 ve
sonrasında başlayacak hesap dönemlerine ait finansal tabloların denetiminde
uygulanmıştır. Ülkemizde kademeli olarak borsada işlem gören şirketlerin 01.01.2017
ve sonrasında başlayacak hesap dönemlerinin denetiminde, 6102 sayılı Türk Ticaret
Kanunu’na göre denetime tabi şirketlerin 01.01.2018 ve sonrasında başlayacak hesap
dönemlerinin denetiminde uygulanmaya başlanmıştır. Bu çalışmada Kamuyu
Aydınlatma Platformunda (KAP) bildirimde bulunmuş olan şirketlerin bağımsız
denetçi raporları içerik analizi yöntemi ile incelenmiştir. 2017 yılı için 500 şirkete ait
926 kilit denetim konusu (KDK), 2018 yılı için 12.03.2019 tarihi itibariyle bildirimde
bulunmuş olan 478 şirkete ait 860 KDK incelenmiştir. Sektörler ve denetim firmaları
dikkate alınarak, 2017 ve 2018 yılları karşılaştırılmıştır. Şirketlerin yaklaşık %60’ının
“Dört Büyükler” olarak bilinen denetim firmaları tarafından denetlendiği, en çok
şirketin bulunduğu sektörlerin sırasıyla mali kuruluşlar ve imalat sanayi olduğu;
hasılat, ticari alacaklar, yatırım amaçlı gayrimenkuller, maddi duran varlıklar ve
stokların ise en çok bildirilen KDK olduğu tespit edilmiştir.