Özet:
Bu çalışmada; öncelikle çokuluslu şirketlerin stratejik kadrolama süreci incelenmiştir.
Daha sonra, Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) ele alınmıştır. Araştırma; çokuluslu
Türk şirketlerinin stratejik kadrolama sürecini bilimsel bir karar verme yöntemi ile ilk
ele alan çalışma olması açısından önemlidir. Araştırmanın amacı; çokuluslu Türk
şirketlerinin stratejik kadrolama süreci için çok kriterli karar verme modeli
geliştirmektir. Araştırmanın kapsamını; 2014 yılında Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu
tarafından yayımlanan raporda yer alan 29 çokuluslu Türk şirketinden holding
yapısındaki ve ana merkezi İstanbul’da bulunan 14 tanesi oluşturmaktadır. 14 şirketin
her birinin İnsan Kaynaklarından (İK) sorumlu en kıdemli yöneticilerine ulaşılmış,
9’undan anket geri dönüşü sağlanmış (Geri dönüş oranı %64,28) ve hepsi
değerlendirmeye alınmıştır. Araştırma verileri; (1) şirketlerin demografik/künye
bilgilerinin, İK’dan sorumlu en kıdemli yöneticileri, stratejik kadrolama faaliyetleri ve
yurt dışındaki bağlı kuruluşlarına yönetici seçimi ile ilgili bilgilerin toplanabilmesine
ve (2) şirketlerin İK’dan sorumlu en kıdemli yöneticileri ve İK alanında uzman
akademisyenlerin şirketlerin yurt dışındaki bağlı kuruluşlarına yönetici seçimine etki
eden kriterlerin öncelik sırasının belirlenmesi için ikili karşılaştırma yapabilmelerine
yönelik olarak hazırlanan anket formu ve şirketlerin İK’dan sorumlu en kıdemli
yöneticileri ile yapılan yarı-biçimsel mülakat aracılığıyla toplanmıştır. Araştırma
verilerinin analizinde; tanımlayıcı istatistikler, frekans ve yüzde dağılımları ile AHP
tekniği kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; (1) çokuluslu Türk şirketlerinin yurt
dışındaki bağlı kuruluşlarına yönetici seçim kararını Türkiye’deki ana işletmelerinin
verdiği, (2) en çok tercih edilen çokuluslu kadrolama yaklaşımının geosentrizm olduğu
ve (3) yurt dışındaki bağlı kuruluşlara yönetici seçimine etki eden ilk 3 kriterin
güvenilirlik, yabancı dil ve ülke/kültür gerekleri olduğu tespit edilmiştir.
