Following the phenomenal success of a number of European reality shows known as
format programmes in late 1990s, a mania to locally adapt them began in many
different parts of the world. A format which is created and broadcast in a specific
location is a template of a programme that can be reproduced in new territories for new
audiences. This led to a tremendous growth in the format trade industry. The growth
of international format business heralded a new phase triggered by some early
technological and structural transformations in the TV industry. However, the trend to
adapt scripted TV formats such as comedy or drama TV series began much later due
to a number of reasons. Most importantly, scripted TV series prove more challenging
to adapt as they are culturally more sensitive. When a TV series is adapted for a new
market, it is crucial that the adapted version find resonance with home audiences in
order to be successful. The success of adapted TV series depends on whether audiences
find cultural proximity in what they watch or not. This thesis will take cultural
proximity which is a complex concept with diverse components as the main theory to
analyse two TV series that are adapted for Turkish TV; Anne (Mother) and Bir Aile
Hikayesi (This is Us). While cultural proximity focuses on certain aspects that make
an adapted TV series more relevant and proximate to home audiences, some other
aspects ignored by the proponents of cultural proximity come into play. Therefore,
factors that cultural proximity is built upon and some other factors that cultural
proximity overlooks will be analysed regarding two adapted TV series: Anne (Mother)
and Bir Aile Hikayesi (This is Us).
90’lı yılların sonlarında tüm dünyayı etkisi altına alan Avrupa çıkışlı format
programlar olarak bilinen reality programlar küresel düzeyde bir uyarlama furyasına
sebep oldu. Format belli bir ülkede üretilip yayınlanan başka ülkelerde yeniden
üretilebilecek program şablonudur. Bu doğrultuda, bu programların alım satımı
muazzam bir ticari boyuta ulaştı. Bu büyüme aslında televizyon endüstrisinin
teknolojik ve yapısal değişimlerinin de sonucu olan yepyeni bir dönemin kapılarını
açtı. Öte yandan, çeşitli sebeplerden dolayı uyarlama modası televizyon dizileri
özelinde çok daha sonra başladı. Bunun en önemli sebebi olarak komedi ve drama gibi
televizyon dizlerinin kültürel anlamda hassas sayılabilecek ögeler içermesi ve
uyarlanma sürecinin reality programlara göre çok daha zor olması gösterilebilir. Bir
televizyon dizisinin yeni bir ülkeye uyarlandığında, başarılı olabilmesi için seyircide
bir olumlu karşılık bulması gerekmektedir. Uyarlanan dizinin başarılı olabilmesi
seyircinin bu yeni versiyonda kültürel yakınlık bulabilmesine bağlıdır. Bu tezin temel
teorik çerçevesi, Türkiye televizyonlarına uyarlanan Anne (Mother) ve Bir Aile
Hikayesi (This is Us) dizilerinin incelenmesinde pek çok kavramı da içinde barındıran
kompleks bir kavram olan kültürel yakınlığa dayanmaktadır. Kültürel yakınlık
uyarlama bir diziyi seyircinin gözünde daha anlamlı ve daha yakın hale getiren belli
başlı ögelere odaklanırken, gözden kaçan ya da odaklanılmayan başka etkenler de
dizinin uyarlanış sürecinde belirleyici olabilmektedir. Bu tez kültürel yakınlık
kavramın dayandığı noktaları ve ayrıca göz ardı ettiği ögeleri bütüncül olarak hesaba
katarak Japon dizisi Mother’dan uyarlanan Anne ve Amerikan dizisi This is Us’tan
uyarlanan Bir Aile Hikayesi isimli dizileri analiz etmektedir.
