Abstract:
Bu tez çalışmasında, Türkiye'de faaliyet gösteren imalat sanayi KOBİ'lerinin yatırım kararları üzerinde bilançolarından kaynaklı finansman kısıtlarının etkisi para politikası duruşu, ekonomi genelini etkileyen finansal koşulların durumu ve küresel finansal kriz bağlamında ele alınmaktadır. Öncelikle, firmaların sabit sermaye yatırımları üzerinde bilanço unsurlarının belirleyici olup olmadığı incelenmektedir. Türkiye'de faaliyet gösteren imalat sanayi firmaları için kapsamlı bir panel veri seti ile yapılan dinamik panel veri tahminleri, Türk KOBİ'lerinin nakit akımı esnekliklerinin 2005-2014 dönemi için pozitif ve anlamlı olduğunu, yani firmaların iç finansman bileşenleri tarafından finansal olarak kısıtlandığını göstermektedir. İkinci olarak, firma yatırımlarının nakit akımı esneklikleri farklı para politikası rejimlerinde anlamlı olarak farklılaşmamaktadır. Yani, firmalar para politikasının hem genişletici hem de sıkılaştırıcı olduğu dönemlerde sabit sermaye yatırımları için iç finansmana ihtiyaç duymaktadırlar. Para politikası duruşunu temsil eden farklı göstergeler kullanıldığında benzer sonuçlar elde edilmektedir. Çalışmada ayrıca, nakit akımı esnekliklerinin ekonomide görece destekleyici finansal koşullar hakimken anlamlı olarak farklılaşıp farklılaşmadığı ele alınmaktadır. Finansal koşulların daha gevşek olduğu dönemlerde, firma yatırımlarının nakit akımı esnekliklerinin anlamlı olarak azaldığı gözlenmektedir. Her iki bulgu göz önünde bulundurulduğunda, firma bilanço kanalının para politikası üzerinden değil daha geniş finansal koşullar üzerinden çalıştığı sonucuna varılmaktadır. Bilgimize göre, bu çalışma Türk firmalarının sabit sermaye yatırımı kararları ve finansman kısıtları arasındaki ilişkiyi para politikası ve geniş finansal koşullar açısından ele alan ilk çalışmadır. Son olarak, ampirik bulgular firmaların küresel kriz döneminde yatırımlarını finanse etmek için diğer yıllara kıyasla nakit akımlarına daha çok ihtiyacı olduğuna işaret etmektedir. Bu dönemde dış finansman imkanlarının görece kısıtlı olduğu düşünüldüğünde bulgular beklentilerle uyumludur.