Özet:
Bu araştırmanın amacı, ortaokullardaki drama dersi öğretim programı kazanımlarının gerçekleşme düzeyi ile buna bağlı olarak öğrenme – öğretme süreçleri ve ölçme – değerlendirme boyutundaki farklılıkları gözlemlemek ve yönetici, öğretmen ve öğrencilerin programın uygulanmasına ilişkin görüşlerini belirlemektir.
Araştırmanın evrenini 2013-2014 eğitim öğretim yılında İstanbul’da drama dersi verilen okulların müdürleri, drama öğretmenleri ve drama dersine katılan öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise seçmeli drama dersi verilen okullardan rastgele seçilmiş üç okulun yöneticisi, drama dersi öğretmeni ve drama dersini seçen 15 öğrenci oluşturmaktadır.
Bu araştırmada bütüncül çoklu durum deseni kullanılmıştır. Veri toplama sürecinde gözlem ve yarı yapılandırılmış görüşme formundan yararlanılmıştır. Örnekleme seçilen öğretmenlerin drama dersleri altı hafta süresince gözlem formunda yer alan maddelere göre gözlemlenerek notlar tutulmuştur. Görüşme formu ise örneklemi oluşturan müdürler, öğretmenler ve öğrencilere uygulanmıştır. Elde edilen nitel veriler, içerik analizi ile incelenmiş ve toplam değerlendirme ile program değerlendirilmiştir.
Elde edilen verilere göre, araştırma kapsamındaki okullarda drama dersi yapılan ortamların drama çalışmaları için küçük olduğu ve hareketi engelleyici nesnelerden arındırılmadığı görülmüştür. Drama dersi öğretmenleri ve yöneticiler, drama ile ilgili herhangi bir eğitim almamışlardır. Öğretmenler, drama oturum planı hazırlamasını bilmemektedir. Drama derslerinde genellikle ezbere dayalı rol çalışmaları yapılmaktadır. Sahnedeki öğrencilerin çoğunlukla çok istekli olduğu ve eğlendiği, izleyici öğrencilerin ise bazen sıkıldığı görülmüştür. Öğretmenler, drama alanında yeterli bilgiye sahip olmadıkları için drama dersi öğretim programını analiz edemeyeceklerini söylemişlerdir. Öğretmen ve yöneticiler, derse alan uzmanı bir öğretmenin girmesi gerektiğini belirtmişlerdir. Öğretmenler, drama dersi öğretmen kılavuzuna ihtiyaç duyduklarını belirtmişlerdir. Yönetici, öğretmen ve öğrenciler, drama dersinin öğrencilerin kendine güven, kendilerini ifade etme, jest ve mimiklerini kullanma, düzgün konuşma, yaratıcı olma gibi bazı becerilerini geliştirdiğini belirtmişlerdir. Yöneticilerin dramaya yönelik metaforik algıları hayat, tiyatro, doğaçlama kavramları, öğretmenlerin algıları hayat, tiyatro, oyun kavramları, öğrencilerin algıları ise tiyatro, hayat, hayal gücü, rol oynamak ve içten geleni gösterme kavramları etrafında toplanmaktadır.
