Özet:
Araştırma, psikolojik danışman adaylarının stresle başa çıkma tarzlarının çok yönlü
eylemli kişilik özelliklerine, öznel iyi oluşlarına, risk faktörlerine sahip olmalarına ve
bazı kişisel değişkenlere göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğini incelemek
için yapılan betimsel türde bir çalışmadır. Araştırma örneklemini 2016-2017 Bahar
yarıyılında Yıldız Teknik Üniversitesi ve İstanbul Aydın Üniversitesi, Eğitim
Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Programına
kayıtlı üniversite öğrencileri oluşturmaktadır. 356 kadın, 120 erkek olmak üzere
toplamda 476 psikolojik danışman adayı araştırmaya katılmıştır. Araştırmada gerekli
verileri elde etmek için geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmış olan “Stresle Başa
Çıkma Tarzları Ölçeği”, “Çok Yönlü Eylemli Kişilik Özellikleri Ölçeği”, “Öznel İyi
Oluş Ölçeği”, “Risk Faktörlerini Belirleme Listesi” ile “Kişisel Bilgiler Formu”
kullanılmıştır. Araştırmada, psikolojik danışman adaylarının stresle başa çıkma
tarzlarının, çok yönlü eylemli kişilik özelliklerine, öznel iyi oluşlarına, risk
faktörlerine sahip olmalarına ve kişisel değişkenlere göre anlamlı bir farklılık gösterip
göstermediğini belirleyebilmede Parametrik İstatistik olan MANOVA (Çok
Değişkenli Varyans Analizi) Tekniğinden yararlanılmıştır. Grup ortalama puanlarını
karşılaştırmak için ise WilksLambda (λ) testinden yararlanılmıştır. Ayrıca Welch Testi
de yapılmıştır. Farklılığın nereden kaynaklandığını belirleyebilmek için t-testi ve
Mann-Whitney U testi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, psikolojik danışman
adaylarının % 50.9’u yüksek çok-yönlü eylemli kişilik özelliklerine sahipken;
%49.1’inin düşük çok-yönlü eylemli kişilik özelliklerine sahip olduğu bulunmuştur.
Psikolojik danışman adaylarının % 52.2’si yüksek öznel iyi oluş özelliklerine
sahipken; % 47.8’i düşük öznel iyi oluş özelliklerine sahiptir. Psikolojik danışman
adaylarının % 71.4’ünde risk faktörleri vardır. Psikolojik danışman adaylarının stresle
başa çıkma tarzı olarak % 52.7’si kendine güvenli tarzı göstermekte; % 49’u çaresiz
tarzı göstermekte; % 49’u boyun eğici tarzı göstermekte; % 57.4’ü iyimser tarzı
göstermekte ve % 53.2’si sosyal desteğe başvurma tarzını göstermektedir. Ayrıca
araştırmanın sonuçları, psikolojik danışman adaylarının çok yönlü eylemli kişilik
özelliklerine, öznel iyi oluşlarına, risk faktörlerine, cinsiyete ve özel ya da devlet
üniversitelerinde öğrenim görmeye göre stresle başa çıkma tarzları puanlarının anlamlı
olarak farklılık gösterdiğini ortaya koymuştur.