Abstract:
Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinin kişilik özelliklerinin merhamet ve
öz-anlayış düzeylerini ne derece yordadığını saptamaktır. Araştırmaya 1. 2. 3. ve 4.
Sınıfa devam eden 230’u (%49.1) kadın ve 238’i (%50.9) erkek olmak üzere toplam
468 üniversite öğrencisi katılmıştır. Yaşları 18 ile 26 arasında değişen katılımcıların,
yaşlarının ortalaması 20.93’dür. Katılımcılardan 83’ü birinci sınıfta, 120’si ikinci
sınıfta, 118’i üçüncü sınıfta ve 147’si dördüncü sınıfta öğrenim görmektedir.
Araştırma genel tarama modellerinden ilişkisel tarama modeline uygun olarak
düzenlenmiştir. Araştırmada merhamet ve öz-anlayışın üniversite öğrencilerinin
cinsiyetlerine göre anlamlı farklılaşıp farklılaşmadığı saptayabilmek için bağımsız
örneklem t testi kullanılmıştır. Ek olarak merhamet ve öz-anlayışın üniversite
öğrencilerinin bölümlerine, ebeveyn tutumlarına ve başarı algılarına göre farklılaşıp
farklılaşmadığını saptayabilmek için tek yönlü varyans analizi (ANOVA) tekniği
kullanılmıştır. Kişilik özelliklerinin merhamet ve öz-anlayışı anlamlı yordayıp
yordamadığını saptayabilmek için çoklu regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma
sonuçlarına göre kişilik özelliklerinden öz-denetim merhameti negatif yönde;
duygusal dengesizlik ise pozitif yönde anlamlı yordadığı saptanmıştır. Diğer taraftan,
dışadönüklük, yumuşak başlılık ve deneyime açıklığın merhameti anlamlı
yordamadığı bulunmuştur. Diğer yandan ise kişilik özelliklerinden öz-denetim öz-anlayışı negatif yönde; dışadönüklük ile yumuşak başlılık ise öz-anlayışı pozitif
yönde anlamlı yordadığı saptanmıştır. Diğer taraftan, duygusal dengesizlik ve
deneyime açıklığın öz-anlayışı anlamlı yordamadığı bulunmuştur. Araştırma
sonuçlarına göre dışa dönüklük ve yumuşak başlılık öz-anlayışın, duygusal
dengesizlik ise merhametin önemli bir göstergesidir. Araştırma sonucunda elde
edilen bulgular üniversite öğrencilerinin merhamet ve öz-anlayış düzeylerinin
cinsiyet, bölüm, başarı, ebeveyn tutumuna göre farklılaşıp farklılaşmadığı ve
üniversite öğrencilerinin kişilik özellikleri açısından incelenmesi hususunda literatür
ışığında bilgi sağlamıştır.