Özet:
Ortaöğretim kurumlarında başarının sağlanmasında, öğrencilerin başarılarının yanında öğretmenlerin adanmışlık düzeylerinin de etkisi olduğu söylenebilir. Kültür, okulun tarihi süreci içerisinde öğrenciler, öğretmenler ve idarecilerin sahip olduğu inançlar ve değerlerde gizlidir. Giderek bu inanç ve değerler yerleşik hâle gelir ve okulun kültürü hâline dönüşür. Her örgütte ön plana çıkan kültür yapısı farklılık gösterir. Bu çalışma Bursa ili merkez ilçelerindeki resmi ortaöğretim kurumlarında çalışan öğretmenlerin, örgütsel adanmışlık düzeylerinin, okul kültürü ile nasıl bir ilişkisi olduğunun tespiti amacıyla yapılmıştır. Nicel araştırma desenlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılarak gerçekleştirilen bu araştırmanın evrenini Bursa ili, Osmangazi, Nilüfer ve Yıldırım ilçelerindeki 106 resmi ortaöğretim kurumunda görev yapan 6277 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada Prof. Dr. Cevat CELEP ’in “Öğretmenlerin Çok Boyutlu Örgütsel Adanmışlık Ölçeği” ve Doç. Dr. Ali Rıza TERZİ’nin “Okul Kültürü Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmaya katılan 402 öğretmenin 212’si kadın, 190’ı erkektir. Çözümlemelerde SPSS 15.0 For Windows yazılımı kullanılmıştır. Yapılan araştırma sonucunda öğretmenlerin örgütsel adanmışlık algıları ile okul kültürü arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir (r=0,540, p<.05). Kurumuna bağlılığı olan öğretmenlerin okula adanma, öğretim işlerine adanma, öğretmenlik mesleğine adanma veya çalışma arkadaşlarına adanma alt boyutlarındaki adanmışlığı yüksek düzeydedir. Aynı amaç kapsamında örgütsel adanmışlık ve alt boyutları ile okul kültürü ve alt boyutları arasındaki korelâsyonlar incelenmiş ve okul kültürü toplam, destek-başarı kültürü ve görev kültürü boyutları ile örgütsel adanmışlık boyutları arasında pozitif ve anlamlı ilişkiler olduğu saptanmıştır. Bürokratik kültür boyutunda çalışma grubuna adanma, öğrencilere adanma ve adanmışlık toplam boyutları arasında pozitif yönlü bir ilişkinin olduğu, iş ilişkisi kültürü boyutunda ise yalnızca okula adanmışlık boyutunda negatif yönlü anlamlı ilişkinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Okul kültürünün örgütsel adanmışlığın yordayıcısı olup olmadığı incelenmiştir. Sonuç olarak, destek-başarı kültürü, görev kültürü ve bürokratik kültürün örgütsel adanmışlık üzerinde anlamlı yordayıcılar olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Örgütsel adanmışlığı sağlamak için öğretmenlerin akademik kariyer yapmalarının desteklenmesi, eğitim-öğretimin niteliğinin arttırılması ve bulundukları okullarda öğretmenlerin ve idarecilerin uzun süreli çalışma devamlılığının sağlanması yararlı olabilir
