Psikolojik danışmanların ve öğretmenlerin psikolojik iyi oluş düzeylerinin iş-aile-yaşam dengesine, işyeri arkadaşlığına ve işyerindeki duygusal tacize göre yordanması

Abstract

Araştırmada, iş-aile-yaşam dengesinin, iş yeri arkadaşlığının, iş yerinde duygusal tacize uğramanın, psikolojik danışman ya da öğretmen olmanın ve cinsiyetin, psikolojik danışmanların ve öğretmenlerin psikolojik iyi oluşlarını anlamlı bir biçimde yordayıp yordamadığı incelenmiştir. Araştırma, betimsel ve nedensel bir çalışmadır. Araştırmanın çalışma grubu, 151 psikolojik danışman ve 349 öğretmen; 357 kadın ve 143 erkek olmak üzere toplam 500 kişiden meydana gelmektedir. Araştırma kullanılması gerekli olan verileri elde etmek için, “Psikolojik İyi Oluş Ölçeği”, “İş- Aile Yaşam Ölçeği”, “İş yeri Arkadaşlığı Ölçeği” ve “İş yerinde Duygusal Taciz Ölçeği” ile “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde SPSS21 Paket Programı’ndan yararlanılmıştır. Araştırmada, öncelikle psikolojik iyi oluş, iş-aile-yaşam-dengesi, iş yeri arkadaşlığı ve iş yerinde duygusal tacize uğrama için yüzdelik değerleri hesaplanmıştır. Araştırmada, iş-aile-yaşam dengesinin, iş yeri arkadaşlığının, iş yerinde duygusal tacize uğramanın, psikolojik danışman ya da öğretmen olmanın, cinsiyetin ve kurum yöneticisinin kadın ya da erkek olmasının, psikolojik danışmanların ve öğretmenlerin psikolojik iyi oluşlarını anlamlı bir biçimde yordayıp yordamadığını belirlemek için Doğrusal Regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, psikolojik danışmanların ve öğretmenlerin psikolojik iyi oluş düzeyi açısından % 40.3’ünün psikolojik iyi oluş düzeyi düşükken; % 59.7’sinin psikolojik iyi oluş düzeyi yüksek bulunmuştur. Psikolojik danışmanların ve öğretmenlerin iş-aile-yaşam dengesi açısından, %97.6’sında işin aileye olan olumsuz etkisi düşükken; %2.4’ünde işin aileye olan olumsuz etkisi yüksek bulunmuştur. %50.7’sinde ailenin işe olan olumsuz etkisi düşükken; %49.3’ünde ailenin işe olan olumsuz etkisi yüksek bulunmuştur. %67.5’unda aile- iş uyumu düşükken; %32.5 ’unda aile- iş uyumu yüksek bulunmuştur. Psikolojik danışmanların ve öğretmenlerin iş yeri arkadaşlığı açısından % 52’sinin olumlu bir ortamın içinde olduğu; % 48’inin olumsuz bir ortamın içinde olduğu bulunmuştur. Psikolojik danışmanların ve öğretmenlerin iş yerinde duygusal tacize uğrama açısından % 67.7’sinin iş yerinde duygusal tacize uğrama düzeyi düşükken; % 32.3’ünün düzeyi yüksek bulunmuştur. Araştırmanın sonucunda, iş-aile-yaşam dengesinden, işin aileye olan olumsuz etkisinin, psikolojik danışmanların ve öğretmenlerin psikolojik iyi oluş düzeylerinin anlamlı bir yordayıcısı olduğu bulunmuştur. İşin aileye olumsuz etkisi az olan psikolojik danışmanların ve öğretmenlerin psikolojik iyi oluş puan ortalaması, işin aileye olumsuz etkisi fazla olanlarınkinden anlamlı düzeyde yüksek olduğu bulunmuştur. İş-aile-yaşam dengesinden ailenin işe olan olumsuz etkisinin psikolojik danışmanların ve öğretmenlerin psikolojik iyi oluş düzeylerinin anlamlı bir yordayıcısı olduğu bulunmuştur. Ailenin işe olan olumsuz etkisi az olan psikolojik danışmanların ve öğretmenlerin psikolojik iyi oluş puan ortalaması, ailenin işe olan olumsuz etkisi fazla olanlarınkinden anlamlı düzeyde yüksek olduğu bulunmuştur. İş-aile-yaşam dengesinden aile-iş uyumunun, psikolojik danışmanların ve öğretmenlerin psikolojik iyi oluş düzeylerinin anlamlı bir yordayıcısı olduğu bulunmuştur. Aile-iş uyumu yüksek olan psikolojik danışmanların ve öğretmenlerin psikolojik iyi oluş puan ortalaması, aile- iş uyumu düşük olanlarınkinden anlamlı düzeyde yüksek olduğu bulunmuştur. Araştırmanın sonucunda, iş yeri arkadaşlığı açısından olumlu bir ortamın içinde olmanın psikolojik danışmanların ve öğretmenlerin psikolojik iyi oluş düzeylerinin anlamlı bir yordayıcısı olduğu bulunmuştur. İş yeri arkadaşlığı açısından olumlu bir ortamın içinde bulunan psikolojik danışmanların ve öğretmenlerin psikolojik iyi oluş puan ortalaması, iş yeri arkadaşlığı açısından olumsuz bir ortamın içinde bulunanlarınkinden anlamlı düzeyde yüksek olduğu bulunmuştur. Araştırmanın sonucunda, iş yerinde duygusal tacize uğramanın, psikolojik danışmanların ve öğretmenlerin psikolojik iyi oluş düzeylerinin anlamlı bir yordayıcısı olduğu bulunmuştur. İş yerinde duygusal tacize uğrama düzeyi düşük olan psikolojik danışmanların ve öğretmenlerin psikolojik iyi oluş puan ortalaması, iş yerinde duygusal tacize uğrama düzeyi yüksek olanlarınkinden anlamlı düzeyde yüksek olduğu bulunmuştur. Araştırmanın sonucunda, psikolojik danışman ya da öğretmen olmak değişkenin, öğretmenlerin ve psikolojik danışmanların psikolojik iyi oluş düzeylerinin anlamlı bir yordayıcısı olmadığı bulunmuştur. Araştırmanın sonucunda, cinsiyetin psikolojik danışmanların ve öğretmenlerin psikolojik iyi oluş düzeylerinin anlamlı yordayıcısı olduğu ortaya konmuştur. Erkeklerin psikolojik iyi oluş puan ortalaması, kadınlarınkinden anlamlı düzeyde yüksek olduğu bulunmuştur. Araştırmadan elde edilen bulgular, ilgili alan yazın ışığında tartışılarak öneriler sunulmuştur.