Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde podcast (sesli yayın) kullanımının üretici dil becerilerine etkisi

Abstract

Bu çalışmada öğrenci yapısı podcast (ses yayını/sesli yayın) oluşturma süreçlerinin yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin üretici dil becerilerine ve üretici dil becerilerindeki öz yeterlilik düzeylerine etkisinin incelenmesi araştırılmaktadır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden eşleştirilmiş ön test son test deney ve kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2019-2020 eğitim-öğretim yılında, Yıldız Teknik Üniversitesi Türkçe ve Yabancı Dil Uygulama ve Araştırma Merkezi (TÖMER)’nde, B1 bağımsız düzeyinde yabancı dil olarak Türkçe öğrenen 40 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen “Kişisel Bilgi Formu”, “Orta (B1-Bağımsız) Düzey Bağımsız Konuşma Türkçe Yeterlilik Sınavı”, “Orta (B1-Bağımsız) Düzey Karşılıklı Konuşma Türkçe Yeterlilik Sınavı”, “Orta (B1- Bağımsız) Düzey Yazma Türkçe Yeterlilik Sınavı”, “Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenenler İçin B1 Düzeyi Bağımsız Konuşma Becerisi Dereceli Puanlama Anahtarı”, “Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenenler İçin B1 Düzeyi Karşılıklı Konuşma Becerisi Dereceli Puanlama Anahtarı”, “Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenenler İçin B1 Düzeyi Yazma Becerisi Dereceli Puanlama Anahtarı” ile ilgili araştırmacılardan izinleri alınarak uygulanan “Konuşma Öz Yeterlik Ölçeği” ve “Yazma Öz Yeterlik Ölçeği” kullanılmıştır. Öncelikle Diller İçin Avrupa Ortak Öneriler Çerçevesi Öğrenim, Öğretim ve Değerlendirme metni “Ortak Öneri Düzeyleri” ile “Dil Kullananların/Öğrenenlerin Yeterlikleri” merkeze alınarak geliştirilen “Orta (B1-Bağımsız) Düzey Bağımsız Konuşma Türkçe Yeterlilik Sınavı”, “Orta (B1-Bağımsız) Düzey Karşılıklı Konuşma Türkçe Yeterlilik Sınavı” ve “Orta (B1-Bağımsız) Düzey Yazma Türkçe Yeterlilik Sınavı” madde havuzlarından ön-son testlerde yer almayacak sorulardan seçilerek oluşturulan bağımsız bir beceri sınavı ve "Kişisel Bilgi Formu" yardımıyla elde edilen verilerden hareketle araştırmanın yürütüleceği eşleştirilmiş deney ve kontrol grupları oluşturulmuştur. B1 kuru süresince altı hafta boyunca devam edecek olan çalışma öncesinde ön test olarak “Orta (B1-Bağımsız) Düzey Bağımsız Konuşma Türkçe Yeterlilik Sınavı”, “Orta (B1-Bağımsız) Düzey Karşılıklı Konuşma Türkçe Yeterlilik Sınavı” ve “Orta (B1-Bağımsız) Düzey Yazma Türkçe Yeterlilik Sınavı” ile “Konuşma Öz Yeterlik Ölçeği” ve “Yazma Öz Yeterlik Ölçeği” uygulanmıştır. Daha sonra öğrenci yapısı sesli yayınlar (podcastler) oluşturacak olan deney grubu öğrencileri Diller İçin Avrupa Ortak Öneriler Çerçevesi Öğrenim, Öğretim ve Değerlendirme metni “Öneriler Çerçevesi’nin Yaklaşımı”nda belirtilen Eylem Odaklı Yaklaşım ve takip edilen öğretim setine göre gerçekleştirilen normal öğretime destek olarak kullanılacak olan öğrenci yapısı ses yayını oluşturma sürecinde Görev Temelli Yöntem ve ilkelerine göre sınıf içerisinde 4’er kişiden oluşan 5 farklı çalışma grubuna ayrılmıştır. Deney grubu öğrencilerine altı hafta içerisinde oluşturacakları üç sesli yayın hakkında Görev Temelli Yöntem ilkeleri gözetilerek detaylı bilgi verilmiş; kontrol grubuna çalışma öncesinde herhangi bir müdahalede bulunulmamakla birlikte çalışma süresince deney grubu öğrencilerinin normal öğretime destek olarak oluşturacağı sesli yayınlara karşılık gelecek sayıda takip edilen öğretim seti konuşma ve yazma etkinlerine destek etkinlik ödevlendirmeleri yapılmıştır. Çalışmanın sonunda deney ve kontrol grubu öğrencilerine son test olarak tekrar “Orta (B1-Bağımsız) Düzey Bağımsız Konuşma Türkçe Yeterlilik Sınavı”, “Orta (B1- Bağımsız) Düzey Karşılıklı Konuşma Türkçe Yeterlilik Sınavı” ve “Orta (B1- Bağımsız) Düzey Yazma Türkçe Yeterlilik Sınavı” ile “Konuşma Öz Yeterlik Ölçeği” ve “Yazma Öz Yeterlik Ölçeği” uygulanmıştır. Eşleştirilmiş deney ve kontrol grupları beceri sınavlarının analizinde Kendal ve T Testi; ön-son test “Orta (B1-Bağımsız) Düzey Bağımsız Konuşma Türkçe Yeterlilik Sınavı”, “Orta (B1-Bağımsız) Düzey Karşılıklı Konuşma Türkçe Yeterlilik Sınavı” ve “Orta (B1-Bağımsız) Düzey Yazma Türkçe Yeterlilik Sınavı” ile “Konuşma Öz Yeterlik Ölçeği” ve “Yazma Öz Yeterlik Ölçeği” analizlerinde ise ön-son test puanlarının normal dağılım gösterme durumları ile ön-son test puan farklarının normal dağılım gösterme durumları için Shapiro Wilk Testi, bağımsız gruplar parametrik analizleri için T-Testi ve tekrarlayan ölçümlerde iki faktörlü ANOVA testi kullanılmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgulardan hareketle yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde öğrenci yapısı sesli yayın oluşturma sürecine dahil olan öğrencilerin konuşma ve yazma başarı puanları ile konuşma ve yazma öz yeterlilik düzeylerinin arttığı sonucuna ulaşılmıştır. Eylem Odaklı Yaklaşım’a destek olarak Görev Temelli Yöntem’den hareketle öğrenci yapısı sesli yayın oluşturma sürecine göre öğretim gerçekleştirilen deney grubu ile deney grubunda uygulanan destek öğretime karşılık gelecek sayıda sadece destek etkinlik ödevlendirmeleriyle öğretim yapılan kontrol grubu arasında deney grubu öğrencileri lehine anlamlı farklılıklar ortaya çıkmıştır. Ortaya çıkan bu anlamlı farklılık dolayısıyla yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde konuşma ve yazma becerisi ile konuşma ve yazma öz yeterliliklerini geliştirmede etkili bir yenilikçi teknolojik öğretim aracı olan öğrenci yapısı ses yayınlarının (podcastler) kullanılabileceği düşünülmektedir.