Abstract:
Armonik analiz ve Schenker analizinin Aristoteles mantığı çerçevesinde
yorumlanması, felsefe ve müzik alanında disiplinlerarası bir çalışma ortaya konulması
bu tezin amacını oluşturmaktadır. Yapılan literatür taramasında armonik analiz ve
Schenker analizinin, felsefi akıl yürütme yöntemleri ile ilişkisini doğrudan açıklayan
bir kaynak bulunamamıştır. Bu nedenle çalışmanın literatüre katkı sağlayacağı
düşünülmektedir. Bu çalışmada, armonik analiz ve Schenker analizinin temelindeki
bilgi ve mantık zemininin Aristoteles mantığı ile ilişkili olduğu gösterilmeye
çalışılmıştır. Bu amaçla, ilk bölümde Aristoteles mantığının önemi ve genel görünümü
ele alındıktan sonra, kurmuş olduğu mantık sistemi aktarılarak, Aristoteles’in bilgi
elde etme süresince kullandığı tümdengelim ve tümevarım akıl yürütme yöntemleri
gösterilmiştir. İkinci bölümde, armonik analizin tarihsel geçmişi, kuramsal bütünlüğü
ve analizin içerik ve işleyişi aktarılmıştır. Sonrasında Aristoteles mantığı ile armonik
analiz ilişkilendirilerek ele alınmıştır. Üçüncü bölümde ise Schenker analizin tarihsel
geçmişi ile kuramsal bütünlüğüne değinilmiş, bu sefer Aristoteles mantığı ile Schenker
analiz ilişkilendirilerek aktarılmıştır. Elde edilen hipotez sonucunda ise tonal müzik
analiz yöntemlerinden, armonik analiz ve Schenker analizinin bilgi edinme sürecinde
Aristoteles’in mantığı ile bağlantılı olduğu görülmüştür. Çalışmada çıkan sonuç
önerisi, yeni bir müzikal analiz kuramı geliştirilmek istenildiğinde, felsefi akıl yürütme
yöntemleri ile bir arada işleyişinin yararlı olacağı şeklindedir. Böylelikle felsefi akıl
yürütme yöntemleri ışığında yeni müzikal analiz yöntemleri de geliştirilebilir.
