Abstract:
Bu araştırmada, yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılan B1 seviyesi ders ve çalışma kitaplarında bulunan atasözü ve deyimlerin öğretim stratejilerini tespit etmek amaçlanmıştır. Nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması ile yürütülen araştırmada, iç içe geçmiş tek durum deseni kullanılmıştır. Araştırma yabancı dil olarak Türkçe öğretimine yönelik hazırlanmış kitaplarda yer alan atasözü ve deyim öğretimi sürecinde birden fazla söz varlığı unsurunu ele aldığı için iç içe geçmiş tek durum deseni özelliği göstermektedir. Araştırmanın inceleme nesneleri, İstanbul Yabancılar İçin Türkçe (B1) ders, çalışma; Yunus Emre Enstitüsü Yedi İklim Türkçe (B1) ders, çalışma ve öğretmen kılavuz kitaplarıdır. Kitaplardaki atasözü ve deyimler tespit edildikten sonra dijital ortama aktarılmıştır ve veri toplama aracı oluşturulmuştur. Atasözü ve deyimlerin öğretim stratejileri içerik analizi kullanılarak belirlenmiştir. İçerik analizi sonucunda oluşan kategoriler doğrultusunda araştırmanın veri toplama aracına son hâli verilmiştir. İçerik analizi sonucu oluşan kategoriler şu şekildedir: Öğretim stratejileri doğrudan ve dolaylı öğretim stratejileri olmak üzere iki ana başlık altında toplanmıştır. Doğrudan ve dolaylı öğretim stratejilerinde anlama becerisine yönelik stratejiler, anlamı çözmeye yönelik stratejiler, anlatma becerisine yönelik stratejiler, görsellere yönelik stratejiler, ölçme değerlendirmeye yönelik stratejiler olmak üzere beş kategori ortaya çıkmıştır. Atasözleri ve deyimler, okuma, dinleme, yazma, konuşma ve dil bilgisi beceri alanlarında ve bunlara yönelik ölçme değerlendirmede kullanılmıştır. Bu kategoriler ve kategorilerin altında yer alan etkinliklerin aktarılış şekilleri çalışmanın atasözü ve deyimlere dair öğretim stratejilerini oluşturmuştur. Araştırma sonucunda doğrudan öğretim stratejilerinin dolaylı öğretim stratejilerine oranla çok daha sınırlı kullanıldığı, kitaplarda tespit edilen atasözü ve deyim öğretim stratejilerinin literatürde ilgili alanla yapılan çalışmalarla uyuşmadığı görülmüştür.
