Erken Cumhuriyet Dönemi kadın cinayetlerinin İstanbul gazetelerine yansıma biçimleri (1923-1945)

Abstract

Şiddet, “sertlik, kaba güç ve duyguda veya davranışta aşırılık” anlamlarına gelmektedir. Fiziksel, cinsel, psikolojik ve ekonomik unsurlar içermesi ve farklı türlerde sınıflandırılması dolayısıyla şiddet çok yönlü bir olgudur ve toplumsal bir sorundur. Bu çalışma, kadına yönelik şiddetin en uç noktasında yer alan kadın cinayetlerine odaklanmaktadır. Kadın cinayeti kadınların kadın olması dolayısıyla erkekler tarafından öldürülmesini ifade eden bir kavramdır ve eşitsiz toplumsal cinsiyet ilişkilerinin ve ataerkil rejimin bir tezahürüdür. Tıpkı günümüzde olduğu gibi erken Cumhuriyet döneminde de kadınlar “kıskançlık”, “aşk”, “namus”, “hırsızlık” ya da “anlaşmazlık” gibi gerekçelerle öldürülmüştür. Bu çalışma erken Cumhuriyet döneminde (1923-1945) işlenen kadın cinayetlerinin İstanbul’da yayımlanan, Cumhuriyet, Son Posta ve İkdam gazetelerine yansıma biçimlerini analiz etmektedir. İşlenen cinayetlerde kadınların öldürülme gerekçeleri, kadın cinayetlerinin haber metinlerine aktarılırken hangi ifadelerin sıklıkla kullanıldığı ve nelere vurgu yapıldığı incelenmektedir. Ayrıca, haber metinlerinde kadın cinayetlerine “fail”, “mağdur” ve toplumsal cinsiyet açısından nasıl yaklaşıldığı araştırılmaktadır.