Abstract:
Bu çalışma kapsamında, 2019 yılının mayıs ile eylül ayları arasında Tunceli'de masal derleme faaliyeti yürütülmüş ve yirmi beş masal derlenmiştir. Derlenen masallar, analitik psikolojinin esaslarıyla arketipsel ve sembolik olarak incelenmiştir. Çalışmanın içeriğinde "giriş bölümünde" ilk olarak masal türü, masalın kaynağı, sınıflandırılması ve masallara uygulanabilen metin merkezli bazı kuramlar hakkında bilgi verilmiştir. Giriş bölümünde daha sonra Tunceli masallarına dair yapılan çalışmalar incelenmiş ve hem saha çalışmasından hem de derlenen ürünlerin özelliklerinden bahsedilmiştir. Çalışmamızın "ikinci bölümünde" modern psikoloji biliminin tarihsel gelişimi ve analitik psikolojinin çağdaşı olan ekoller arasındaki yeri üzerinde durulmuş daha sonra analitik psikolojinin temel ilkeleri ile arketipler hakkında bilgi verilmiştir. Çalışmamızın "üçüncü bölümünde", derlenen masallar ayrıntılı bir şekilde arketipler ve semboller özelinde tek tek incelenmiş ve genel bulgulara ulaşılmıştır. Masal incelemeleri neticesinde, analitik psikolojinin önemli kavramlarından olan "bireyleşme", "bilgeleşme" ve "denge halinde bir ruhsal yapıya erişmenin, masallarda temel amaç olduğu tespit edilmiştir. Masal kahramanlarının farklı yollardan ve sınanmalardan geçerek kavuştukları, "sevdiklerinin, zenginliğin ya da padişahlığın" da bu kavramların simgesi olduğu görülmüştür. Böylece "mümkünler dünyası" olan masalların insan psişesine dair taşıdığı kadim anlamların sembolik dili çözülmüş ve masalların bin yılları aşarak günümüze ulaşmasının haklı sebepleri ortaya çıkarılmıştır.