Özet:
Popüler müzik gerek popüler kültür araştırmalarının gerekse müzik
sosyolojisinin en temel çalışma konularından biridir. Özellikle müzik sosyolojisi,
farklı konuları da içermesine karşın, popüler müzik çalışmalarıyla özdeş hale
gelmiştir. Bu durum Batı’da olduğu kadar Türkiye’deki müzik sosyolojisi çalışmaları
için de geçerlidir. Gökalpçi paradigmanın hâkim olduğu erken dönem müzik
tartışmaları dışarıda bırakıldığında, son otuz yılın müzik sosyolojisi çalışmaları
popüler müzik çalışmaları etrafında yoğunlaşmıştır. Bu açıdan Türkiye’deki popüler
müzik tartışmalarını topluca değerlendirmek, müzik sosyolojisinin Türkiye’deki
serüveni hakkında genel bir fikir vermektedir.
Bu çalışma, en temelde, Batı’daki popüler kültür kuramlarının Türkiye’deki
müzik sosyolojisi tartışmalarına nasıl etki ettiğini anlamayı amaçlamaktadır. Ayrıca,
Osmanlı’dan Türkiye’ye kültürün dönüşümü Doğu-Batı çatışması bağlamında ele
alınırken, bu dönüşümün Batılı kavramlarla açıklanmasının yarattığı “sorunlar” da
yine çalışmanın kapsamı içinde değerlendirilmiştir. Bu bağlamda, Türkiye’de popüler
müzik tartışmalarındaki tema ve sınıflandırmaların Batı’daki tartışmalardan ne ölçüde
ve niçin farklılaştığı da açıklanmaya çalışılmıştır. Popüler müzik alanında Türkiye’de
yapılmış çalışmaların önemli bir bölümüne yer verilmekle birlikte, Türkiye’de bu
alandaki geniş literatürün tamamına erişmek mümkün olamayacağı için tartışılan
bağlamı açıkça ortaya koyacak eserlere yoğunlaşılmıştır. Yapılan bu literatür
çalışmasıyla, popüler müzik alanındaki tartışmaları teorik yaklaşımları ile sınıflandırmak hedeflenmektedir. Bu sınıflandırma ile popüler kültür alanındaki ana eğilimlerin Türkiye’deki popüler müzik çalışmalarına etkisi görülebilecektir.
