Abstract:
Bu çalışmanın amacı; okul müdürlerinin karizmatik liderlik davranışlarının okullarda görülen örgütsel sessizliği yordama düzeyini tespit etmektir. Araştırma 2012-2013 eğitim öğretim yılında Isparta ili merkezindeki ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada seçkisiz örnekleme yöntemlerinden tabakalı örnekleme yöntemi ve ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmada lise müdürlerinin liderlik davranışları "Liderlik Davranışı Ölçeği" ve liselerin sessizlik düzeyleri "Örgütsel Sessizlik Ölçeği" kullanılarak elde edilmiştir. Verilerin analizinde SPSS 22 programı kullanılmış ve t-testi, tek yönlü (one way) anova, anova testi sonrasında farklılıkları belirlemek üzere tamamlayıcı post-hoc analizi olarak LSD (Least Significant Difference) testi, pearson korelasyon ve regresyon analizleri gerçekleştirilmiştir. Araştırma karizmatik liderliğin "model olma", "etkileme", "zorluklarla başa çıkma", "imkân tanıma" ve "cesaretlendirme" boyutlarının; kabullenici, korunmacı ve korumacı sessizlik olmak üzere örgütsel sessizliğin üç türünü yordama düzeyini incelemektedir. Okullarda liderlik davranışlarının sessizlik üzerindeki etkisi ve örgütsel sessizliğin olası olumsuz sonuçları ile ilgili farkındalık yaratmayı hedefleyen araştırmada öğretmen görüşleri branş, bulunduğu okuldaki görev süresi, toplam görev süresi, yaş, cinsiyet, okul türü ve öğrenim durumu değişkenlerine göre incelenmiştir. Literatürdeki araştırmalardan ve diğer liderlik türlerinden farklı olarak karizmatik liderliğin alt boyutlarının örgütsel sessizliğin üzerindeki etkisi hakkında "azaltır" ya da "arttırır" şeklinde kesin ve tek bir yargıya varılamamıştır. Araştırma sonucunda öğretmenlerin okul müdürlerini karizmatik lider olarak gördükleri, örgütsel sessizlik davranışını çoğunlukla çalışma arkadaşlarını ve kurumu korumak adına gösterdikleri belirlenmiştir. Ayrıca karizmatik liderliğin "model olma" boyutunun kabullenici örgütsel sessizliği azalttığı, "etkileme" boyutunun kabullenici örgütsel sessizliği artırdığı tespit edilmiştir. Bununla birlikte "imkân tanıma" boyutunun korunmacı sessizliği azalttığı ancak korumacı sessizliği artırdığı sonucuna varılmıştır.