Özet:
Aslı Sanskritçe olan Śukasaptati (Papağanın Yetmiş Hikâyesi) adlı Hint hikâyeleri
önce Farsçaya ardından da Farsçadan diğer dillere tercüme edilmiştir. Farsçaya Şeyh
Ziyâeddîn Nahşebî tarafından “Tûtînâme” adıyla yapılan tercüme, Latîfî adlı biri
tarafından Mazharu’l-Acâyib adıyla Çağatay Türkçesine aktarılmıştır. Çalışmamızda
Mazharu’l-Acâyib’in metninin ortaya konup incelenmesi amaçlanmaktadır.
Çalışmanın Giriş bölümünde önce Çağatay Türkçesi hakkında genel bilgi verilmiş,
ardından da Tûtînâme hikâyeleri ile Farsça ve Türkçeye tercümeleri ele alınmıştır.
Çağatayca Bir Tûtînâme Tercümesi: Latîfî’nin Mazharu’l-Acâyib’i kısmında ise
nüshalar, mütercimi, eserin genel yapısıyla ilgili bilgi verilmiş, eserde yer alan
gecelerin ve hikâyelerin isimleri verilip dökümü yapılmıştır.
Dil İncelemesi bölümünde yazım özellikleri ile ses ve biçim bilgisi ele alınmıştır. Bu
inceleme bölümünde Çağatay Türkçesi özellikleri metinden alınan örneklerle birlikte
sunulmuş, kimi bölümlerde araştırmacıların görüşlerine de yer verilmiştir.
Metin bölümünde öncelikle Metnin Oluşturulmasında Dikkat Edilen Hususlara yer
verilmiş, ardından da eserin transkribe edilmiş metni sunulmuştur.
Dizin-Sözlük bölümünde de alfabetik olarak sıralanan sözcüklerin eklerini de gösteren
analitik dizin hazırlanmıştır. Türkçe sözcüklerin yanına Eski Türkçe biçimleri
eklenmiş, sözcüklerin türemiş biçimleri varsa sadece ek-kök ayrımı yapılarak
sözcüklerin yapısı gösterilmiştir. Alıntı sözcüklerde ise sözcüğün alındığı dildeki
biçimleri de gösterilmiştir.
Çalışmanın Sonuç bölümünde ise elde edilen sonuçlar ve değerlendirmeler
sunulmuştur.
