Özet:
Bu çalışmada standart dilde olmayan fakat Anadolu ağızlarında bugüne kadar
varlığını korumuş olan eskicil söz varlığı ortaya konulmuştur. Çalışmamızda
incelediğimiz sözcükler Eski Türkçe (Orhon, Uygur ve Karahanlı) ve Orta Türkçe
(Harezm, Kıpçak, Çağatay, Eski Anadolu Türkçesi) Türkçe söz varlığını
kapsamaktadır. Çalışmamıza konu olan eskicil söz varlığının tespiti için öncelikle
TDK tarafından yayımlanan Türkiye'de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü adlı çalışma
A'dan Z'ye taranarak Türkçe kökenli eskicil sözcükler tespit edilmiştir. Derleme
Sözlüğü dışında özellikle birçoğu 1990'lardan sonra yayımlanan kitaplar ve YÖK
ulusal tez merkezinde kayıtlı yüksek lisans, doktora tezi olarak hazırlanmış ağız
çalışmaları ve bunların sözlük bölümleri gözden geçirilmiş, elde edilen bulgular
köken bilgisi sözlükleriyle karşılaştırılarak incelenmiştir. Çalışma beş ana bölümden
oluşur. İlk bölüm olan Giriş bölümünde çalışmamızın yöntemi, amacı ve kapsamı
belirtilerek Türkiye'de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü ve eskicillik konularını
açıklayan bilgilere yer verilmiştir. İkinci bölümde taranan kaynakları gösteren
tablolar bulunmaktadır. Üçüncü bölüm çalışmamızın ana kısmını oluşturan İnceleme
kısmıdır. Bu bölümde, Derleme Sözlüğü ve ağızlarla ilgili yapılmış yeni yayınlar
tarandıktan sonra elde edilen sözcükler incelenirken her bir maddebaşı için başta
Türkçenin en eski sözlüğü olan Dîvânu Lugâti't-Türk olmak üzere An Etymological
Dictionary of Pre-Thirteenth Century Turkish, Uigurisches Wörterbuch, Old Turkic
Word Formation, Drevnetyurkskiy Slovar, Andreas Tietze'nin Tarihî Etimolojik
Türkiye Türkçesi Lugati ve Hasan Eren'n Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü gibi
kaynaklar kullanılmıştır. Dördüncü bölümde çalışmamız ile ulaştığımız bulgular
Sonuç kısmında ifade edilmiştir. Beşinci bölümde tespit ettiğimiz sözcüklerin
dizinini gösteren tablo yer almaktadır.
