Özet:
Anne ve bebeği olumsuz etkileyerek çeşitli hastalıklara hatta ölüme bile neden
olabilen preeklampsi, %2-5 oranında insidans sergilemektedir. Anjiyojenik
faktörlerin moleküler düzeyde düzensizliğine dayanan bu hastalık, endotelyal
hasar ve koagülopati sergiler. Böbrekteki endotel hasarı proteinüriye neden
olurken, damarlarda vazokonstriksiyon disfonksiyonuna; maternal
kardiyovasküler sistemi istila ederek kaçınılmaz hipertansiyona neden olur.
Bu çalışmada, normal doğum yapan ve preeklampsi hastalarının plasental doku,
kordon, plasenta yatağı, plasenta kendisinden izole edilen RNA örneklerinden,
Yeni Nesil Dizileme yöntemi ile gerçekleştirilen RNA-seq ile gen ekspresyon
profilinin çıkarılması, genlerin ilişkili oldukları biyolojik yolaklar ve ağ
analizlerinin belirlenmesi hedeflenmiştir. Önceki çalışmada, Yeni Nesil Dizileme
yöntemi ile dizilenen RNA-seq verilerinin analizleri ve farklı ifade edilen genlerin
tespiti Tuxedo Protokolü ile gerçekleştirildi. Tez kapsamında, farklı ifade edilen
genlerin ileri analizi için 0.05 p_value seviyesinde inceleme yapılarak, anlamlı
olarak ifadesi değişmiş genler tespit edildi. Genlerin protein-protein etkileşimleri, RStudio kullanılarak KPM 4.0 aracılığıyla belirlendi. Yukarı ve aşağı düzenlenen ilgili genleri belirledikten sonra yolak analizi için g: PROFILER veritabanına ayrı ayrı girildi. Sonuçların GO terimleri ve genlerin hangi yollarda zenginleştirildiği saptanmıştır. CYTOSCAPE 3.8.2, ilgili genlerin düğümlerini ve bağlantılarını görselleştirmek ve KPM şablonuna göre ağ analizi yapmak için kullanıldı. Analiz sonuçlarına göre, aşağı düzenlenen 130, yukarı düzenlenen 256 tane gen bulunmuştur. Hem yukarı regülasyonda hem de aşağı regülasyonda en çok etkileşime sahip gen APP genidir. Aşağı düzenlenen genlerin zenginleştiği yolaklar, kanserde liganda duyarlı EGFR varyantları ile sinyalleşme yolağı, CBL tarafından sinyallemenin düzenlenmesi, Beyin Türevli Nörotrofik Faktör (BDNF)
sinyal yolu, Kit reseptör sinyalleme yolağı, Koronavirüs hastalığı-Covid-19, Fc
epsilon RI signalleme yolağı, Nörotrofin sinyalleme yolaklarıdır. Yukarı
düzenlenen genler ise Östrojen sinyal yolağı, Hücre-hücre iletişimi, Beyin türevli
nörotrofik Faktör (BTNF) sinyal yolağı, Kornifiye zarfın oluşumu, Gelişimsel
biyoloji, Gastrin sinyalleme yolağında zenginleşmiştir.