Özet:
Alvaro Siza 1965 yılından itibaren profesyonel meslek hayatına devam eden Portekiz'in en önemli mimarlarındandır. Siza 1970'lerde oluşan savaş sonrası bölgeselcilik ortamında modern mimarlık yaklaşımlarıyla önemli örnekler vermiştir. 1992 yılında kazandığı Pritzker Mimarlık Ödülü sonrasında tüm dünyada bilinen bir mimar haline gelen Siza'nın çalışmaları, dönemin küresel düzeyde öne çıkan modern mimarlık yaklaşımları bağlamında yerel kültür ve savaş sonrası baskın kapitalizm ortamı etkileşimleri arasında dikkat çekmektedir. Günümüzde Siza'nın çalışmalarının gelişmekte olan ülkeler bağlamında örnek teşkil edebileceğini özellikle vurgulamak ve İber Yarımadasının (İspanya ve Portekiz ağırlıklı olarak) nispeten düşük gelir düzeyine rağmen tüm dünyaya örnek teşkil eden çalışmalar, örnekler vermesi ayrıca önem taşımaktadır. Gelişmekte olan ülkeler açısından bunun önemi; az girdiyle, başarılı ve nitelikli ürünler alınabileceğinin gösterilmesidir. Siza, çalışmalarında ticari koşullara ve baskın güncel eğilimler karşısında ihmal edilen kentsel mimari yaklaşımlara karşı dirayetli duruşu ve mimarlığın gerçek konularına ait çözüm arayışlarına sıkı bağlılığıyla dikkat çekmektedir. Tezde, Siza mimarlığının incelenmeye değer, onu özgün kılan öğelerini vurgulamak, günümüz mimarlık ortamına ne gibi katkısı olabiliri sorgulamak ve hiç bir zaman 'star mimar' olmayan, olmaktan özellikle kaçınan Siza'nın mimarlığını araştırmak amaçlanmıştır. Tez, bu ana yaklaşım çerçevesinde altı bölüm olarak kurgulanmış ve başlangıçta yer kavramı hakkında önemli çalışmaları bulunan mimar, teorisyen ve düşünürlerin akademik çalışmalarına değinilmiş, yer ve mimarlık arasındaki ilişki ele alınmıştır. Siza'nın hayatının biçimlenmesinde etkin olan dönemin sosyo-ekonomik, politik koşulları hakkında bilgi edinilmiş, dönemin mimarlık ortamının baskın figürleri, çalışmaları incelenmiş ve elde edilen veriler ışığında Siza'nın çalışmaları tezin kavramsal içeriğine yönelik olarak değerlendirilmiştir. Sonuç bölümünde ise çalışmanın genel bir değerlendirmesi yapılarak, yer olgusunun mimarlık çalışmalarında sürece dahil edilmesinin önemi vurgulanmaktadır. Devamında elde edilen tüm teorik veriler kılavuzluğunda, Siza'nın genel felsefesi, proje üretim süreci, çizim dili ve mimarlığının temel yaklaşımlarını içeren değerlendirmelerde bulunulmuştur.
