Özet:
Paletli pompalar birçok alanda orta ve düşük viskoziteli sıvıların transferinde yaygın
olarak kullanılan pozitif deplasmanlı hidrolik pompalardır. Temel olarak gövde, gövde
içerisine yerleştirilmiş bir rotor ve rotor üzerine açılmış kanalların içinde bulunan
paletlerden (kanat da denilebilir) oluşmaktadır. Gövde ekseni ve rotor ekseni arasında
belirli oranda bir mesafe vardır. Rotorun dönme hareketi sonucu paletler merkezkaç
kuvveti etkisiyle dışarı doğru gövde iç yüzeyine kadar savrulur. Böylece kanatlar pompa
içerisinde önce artan sonra azalan bir hacmi süpürür. Basit gibi görünen bu çalışma
mantığında birçok etken ortaya çıkmaktadır. Pompanın çalışması rotorun dönme
hareketiyle doğrudan ilgilidir. Çünkü kanat uçları ile gövde arasında oluşacak sızdırmazlık
ve sürtünme kuvveti dönme hareketinin bir sonucudur. Pompa dönme hızının etkilediği
en önemli değişken ise debidir. Debi ve akışkan akımının ana değişkenleri hız ile basınç
dönme hızıyla direkt olarak ilgilidir. Bunların yanında pompa içi basınç ve hız
değişimlerini etkileyebilecek bir diğer parametre de palet sayısıdır.
Bu çalışmada paletli pompalarda dönme hızı ve palet sayısının debiye ve pompa iç i
akışkan akımına olan etkisi araştırılmıştır. Otomobil direksiyon sisteminde kullanılacak
bir paletli pompa ele alınarak hesaplamalı akışkanlar dinamiği (CFD) analizleri
yapılmıştır. Analizler için Ansys Fluent 14.5 yazılımı kullanılmıştır. Zamana bağlı,
kullanıcı tanımlı fonksiyonlar (UDF) kullanılarak sayısal çözümler yapılmıştır. Kullanıcı
tanımlı fonksiyonlar C gibi bir programlama dilinde hazırlanıp Fluent’e yüklenerek
yazılan fonksiyona bağlı olarak çözüm elde etmeye yarar. Başka bir değişle mevcut
kodlara ek olarak bazı özel fonksiyonların kullanılmasına olanak sağlanmaktadır.
Pompanın dönme hareketinin tanımlanması bu şekilde yapılmıştır. Farklı dönme
hızlarında ve farklı kanat sayılarında analizler yapılarak sonuçlar irdelenmiştir.
