Özet:
Manuel şanzımanlı araçlardaki vites kalitesi kavramı her geçen gün daha önemli hale gelmektedir. Günümüzde artan rekabetle birlikte otomotiv firmalarının bu alanda yaptıkları çalışmalar artmaktadır. Her ne kadar otomatik şanzımanlı araç yüzdesel olarak artsada, manuel şanzımanlı araçların, ticari araçlarda ve düşük segment otomobillerde fiyat, yakıt ekonomisi, sürüş dinamikleri göz önüne alındığında, kullanımının yaygın olarak devam etmesi düşünülmektedir.
Şanzımanlardaki vites kalitesine etkileyen en önemli parçaların başında senkromeçler gelmektedir. Senkromeçlerin temel görevi sitem içindeki hız farkını eşitleyerek, güvenli ve konforlu bir vites geçişi sağlamasıdır. Senkromeçler bu görevini yerine getirirken, konik yüzeyler birbirine sürtünür ve buradan oluşan durdurma etkisi, vites braketleri, vites halatları ve vites mekanizması vasıtasıyla vites topuzundan sürücüye iletilir. Bu iletilen kuvvet dalgasının deseni ve genliği vites kalitesini belirler. Bu yüzden bu sistemlerin tasarım parametreleri ve bunların iyi seçilerek optimize edilmesi çok önemlidir. Her ne kadar senkromeçler vites kalitesini etkileyen temel eleman olsalar da vites mekanizmasından kaynaklı etmenlerinde unutulmaması gereklidir.
Vites kalitesinin ölçülmesinde GSQA aleti kullanılmaktadır. Ancak bu cihazın araç içerisine kurulumu çok zordur ve zaman alıcıdır. Aynı zamanda bu cihazı kullanacak operatörün iyi eğitilmiş ve konusuna hakim olması gereklidir. Bu tezde .NET programlama altyapısı kullanılarak geliştirilen arayüz sayesinde sisteme etkiyen parametreler ve vites eforları rahatlıkla analiz edilebilecekir. Bu amaçla GSQA cihazından alınmış bir ölçümle, yazılım çıktıları karşılaştırılmış ve yüzdesel olarak birbirine yakınsamaları verilmiştir.
