Abstract:
Gerek çevre kirliliğinin önüne geçebilmek gerekse sürdürülebilir enerji üretim
yapıları ortaya çıkartma yönündeki politikaların artması daha çevreci enerji
kaynaklarına olan talebin ve enerji sektöründe yapılan yatırımların bu yönde
artmasına sebep olmuştur. Yenilenebilir enerji kaynaklarına olan desteğin
artmasına karşın bu yapıların hali hazırda yatırım maaliyetlerinin yüksek ve yıl içi
enerji üretimi açısından yük faktörlerinin düşük olması nedeniyle birincil enerji
kaynakları içinde daha çevreci olan doğal gaza olan ilgiyi atmıştır. Her geçen gün
artan bu enerji talebi, kesintisiz, doğru ve optimum şekilde enerji
projelendirilmesinin yapılabilmesini zorunlu kılmıştır.
30 yıllık perspektifteki öngörüler baz alınarak hazırlanan doğal gaz dağıtım
projeleri ve yatırım faaliyetlerinde potansiyel tüketimin tahmini doğru yatırımların
gerçekleştirilebilmesi için oldukça önemlidir. Bu bilinç ile literatürde yapılan doğal
gaz tüketim tahminlemesi çalışmaları incelenmiş ve bu alanda tahminleme yaparak
gelecekte üretilecek projelere doğru verileri sağlayabilmek için yeni bir model
kurulması hedeflenmiştir.
Tez çalışmasının ilk bölümlerinde doğal gazın çıkartılmasından, hazırlanıp ardından
tüketiciye iletilmesine ve ihtiyaç halinde kullanılması için depolanmasına kadar
geçen aşamaların özetlenmesinin ardından gerek dünya doğal gaz piyasası gerekse
Türkiye’nin doğal gaz politikaları ve tedarik süreçlerine yer verilmiştir. Takip eden
bölümlerde ise doğal gaz projelendirme esasları ve gerekli girdilere değinilip, bu
girdiler arasında tüketime ait gelecek projeksiyonunun rolü irdelenmiştir. Tüketim
verilerinin gelecek senaryoları için doğru şekilde tahminlenebilmesi açısından
yapay sinir ağı yöntemi ile bir modelin geliştirildiği çalışmada kurulan model için
alternatif yapıların incelenmesinin ardından 2022 ve 2030 yılları için olası doğal gaz
tüketim tahminlemesi yapılmış ve çıktılar mevcut doğal gaz tedarik anlaşmaları
gözetilerek yorumlanmıştır.
