Türkiye'de çizgi roman çevirilerinin ekinsel, zamansal, uzamsal açıdan incelenmesi: Asteriks, Red Kit, Ten Ten

Abstract

Ülkemizde 19. yüzyıl sonlarında başlayan çeviri etkinliğinin, yazılı ve sözlü olarak geniş bir yelpazesi bulunmaktadır. Tezimizde, çalışma alanımız çeviriyle, imge dünyamızı, göz alıcı resimleri ve okuyucuyu içine alan öyküleriyle çizgi romanları birleştirmek istedik. Çizgi romanların renkli dünyalarında hangimiz yolculuk etmemişizdir? Bu yolculuğa çizgi roman çevirileriyle başladığımız bir gerçektir. Ancak, özgün metni okuyan okurlarla aynı göndermeleri yakalayabilmiş ve aynı karelerde gülebilmiş miyizdir? 19. yüzyıl sonlarında Avrupa'da karikatür sanatından doğan çizgi romanlar, baskı teknikleri ilerlemiş olması nedeniyle A.B.D. 'de gelişmiş ve yeni bir tür olmuştur. Çizgi romanlar, ülkemizde de Osmanlı Devletinin mizaha uyguladığı engellemeler nedeniyle geç gelişen bir karikatür sanatıdır ve ancak, Cumhuriyet döneminde ortaya çıkmıştır. Çalışmamızın ikinci bölümünde, çizgi roman sanatı, dünyadaki ve Türkiye'deki gelişimi, önemli çizerler ve yapıtlarından örnekler verilerek ele alınmıştır. Üçüncü bölümde ise, çeviri eleştirisi yöntem ve yaklaşımlarından yola çıkarak çizgi romanların çevirileri üzerinde çalıştık. Çizgi romanlar, anlaşılabileceği gibi, resimleri ve serüvenleriyle farklı yaşantıları, farklı zamanları, farklı yerleri anlatırlar. Bu nedenle, çalışmamızda, çizgi roman çevirilerinin ekinsel. zamansal ve uzamsal özelliklerini, örnekler vererek inceledik. Çeviri eleştirisi yapmak üzere üç çizgi roman örneği seçmiştik: Asteriks, Red Kit ve Tenten. Serüvenlerini seçmemizin bir nedeni, bu üç çizgi romanın özgün dillerinin çalışma dilimiz olan Fransızca'yla yazılmış olmasıdır. Seçimimizdeki diğer bir nedeni de, bir çok ülkede geçen Asteriks, Red Kit ve Tenten çizgi romanlarının zengin ekinsel, zamansal ve uzamsal göndermeler içermesiydi. Çalışmamızın son bölümünü, farklı dönemlerde yapılmış bu çevirilerin genel bir değerlendirmesi oluşturmaktadır. Anahtar Sözcükler : Çeviri, çeviri eleştirisi, çizgi roman, Asteriks, Red Kit, Tenten, ekinsel, zamansal, uzamsal öğeler, gülmece.