Özet:
METAL KAPLAMA ENDÜSTRİSİ ATIKSULARININ İLERİ ARITIM YÖNTEMLERİYLE ARITILMASININ İNCELENMESİ Ebru BUDAK ÖZLÜ Çevre Mühendisliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi Tez Danışmanı: Prof. Dr. Yaşar AVŞAR Endüstriyel faaliyetlerden biri olan metal kaplama sanayisi, hızla gelişen sanayi dalları arasında önemli bir yere sahiptir. Metal kaplama sanayinden kaplama işlemi sonrasında uygulanan durulama banyo işlemi sonrasında çevre kirliliğine sebep olan organik maddeler, Ni, Cu, Fe, Cr, Zn vb. ağır metal bileşikleri, siyanür gibi katı, sıvı ve gaz atıklar ortaya çıkmaktadır. Kaplama atıksuyunda bulunan ağır metallerden ötürü ise metal kaplama sanayi riskli sanayi sektörleri arasında yer almaktadır. Bu çalışmada hidroksit çöktürmesi ile arıtılabilirliğin yanında özellikle metal kaplama sanayi atıksularının klasik kimyasal arıtma yöntemlerine alternatif olarak düşünülen elektrokoagülasyon (EC), Fenton ve Elektro-Fenton (EF) gibi yöntemlerin laboratuar ölçeğine uygulayarak bu sanayiden kaynaklanan atıksuların arıtılabilirlik performansları araştırılmış ve ağır metal (bakır, nikel, krom, demir, çinko), sülfat ve klorür iyonlarının konsantrasyonlarının İSKİ Kanalizasyona Deşarj Yönetmeliği standartlarına ulaştırılması hedeflenmiştir. Çalışmanın literatürdeki yaygın uygulamalardan ayrıldığı nokta ise EC, Fenton ve EF arıtım yöntemlerinin klasik kimyasal arıtım yöntemi olan hidroksit çöktürmesiyle bir arada uygulanarak kendi aralarında değerlendirmeler yapılmış olmasıdır. Laboratuarda yapılan deneysel çalışmalar neticesinde İSKİ Atıksuların Kanalizasyona Deşarj Yönetmeliği standartlarına göre bakır, nikel, sülfat gideriminde istenilen çıkış konsantrasyonlarına ulaşılamamış olup bu parametreler için sırasıyla en etkili giderim yöntemi Fenton, Hidroksit çöktürmesi ve elektrokoagülasyon olmuştur. Deşarj xiv standartlarını sağlamayan parametrelerin standartları sağlayacak şekilde giderilebilmesi için elektrokoagülasyon, fenton, elektrofenton veya hidroksit çöktürmesi sonrasında veya öncesinde ilave arıtım prosesleri konulmalıdır.